(HBĐT) - Theo số liệu thống kê, toàn tỉnh hiện có hơn 4.000 nhà vệ sinh trường học. Tuy nhiên, nhiều công trình vệ sinh do nhà trường và nhân dân tự xây từ lâu bằng gạch ba banh, vách che tạm, mái lợp fibro xi măng, thậm chí là xây tường lửng và không có mái… đều đã xuống cấp trầm trọng. Kết quả rà soát cho thấy, có 1.721 công trình nhà vệ sinh trường học trên toàn tỉnh cần đầu tư xây dựng, cải tạo, sửa chữa nhưng do thiếu vốn nên việc xây dựng, cải tạo, sửa chữa rất "ì ạch”.

Trường THCS Mỵ Hòa (Kim Bôi) huy động được các nguồn xã hội hóa xây dựng nhà vệ sinh đạt chuẩn.

Xây dựng nhà vệ sinh trường học được xác định là việc làm hết sức cần thiết, cấp bách. Đây cũng là vấn đề nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao từ Chính phủ cho đến UBND tỉnh cũng như ngành GD&ĐT. Riêng về nội dung này, tháng 7/2019, UBND tỉnh đã có Kế hoạch số 139/KH-UBND về "tổng thể đầu tư cải tạo, sửa chữa, xây mới nhà vệ sinh trường học giai đoạn 2019 - 2020 trên địa bàn tỉnh”. Mục tiêu đề ra đến năm 2020, 100% trường học có đủ nhà vệ sinh phù hợp với nhu cầu sử dụng, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững, phù hợp với chiến lược quốc gia về cấp nước và vệ sinh nông thôn đến năm 2020 đã được Chính phủ phê duyệt, góp phần thực hiện Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới đến năm 2020. Sẽ có 1.721 công trình vệ sinh cần được xây dựng, cải tạo, sửa chữa, xây mới; trong đó cải tạo, sửa chữa 680 công trình, xây mới 1.041 công trình với tổng mức đầu tư dự kiến gần 328 tỷ đồng. Nguồn kinh phí đầu tư chủ yếu từ ngân sách các huyện, thành phố chiếm khoảng hơn 88%, còn lại là ngân sách tỉnh và nguồn xã hội hóa. Yêu cầu đề ra là các nhà vệ sinh được thiết kế phù hợp với quy hoạch chung của các điểm trường, điểm trường phụ, chi lẻ. Trừ trường mầm non thì nhà vệ sinh trường học phải bố trí riêng biệt khu vệ sinh nam, nữ, có vách ngăn, lối ra vào độc lập. Số lượng thiết bị vệ sinh phải đủ theo quy định; hệ thống kỹ thuật khu vệ sinh phải tuân thủ các quy chuẩn, tiêu chuẩn hiện hành. Và nhất là thiết kế nhà vệ sinh phải đảm bảo cho trẻ khuyết tật có thể tiếp cận sử dụng.

Tuy nhiên, theo tìm hiểu thực tế, do kế hoạch của UBND tỉnh ban hành vào tháng 7/2019, việc phân bổ ngân sách đã được thực hiện ngay từ đầu năm nên việc xây dựng, sửa chữa, cải tạo công trình vệ sinh tại các địa phương gần như chưa thực hiện được.

Đồng chí Nguyễn Đức Lương, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT cho biết: Sở GD&ĐT đang yêu cầu các đơn vị, trường học rà soát thực trạng nhà vệ sinh trường học để từ đó xây dựng kế hoạch, lộ trình sửa chữa, cải tạo, xây mới. Trong giai đoạn 2018 - 2019, thực hiện chương trình "Mở rộng quy mô vệ sinh và nước sạch nông thôn dựa trên kết quả” vay vốn Ngân hàng Thế giới (WB) đã xây mới, cải tạo 81 công trình (năm 2018: 11 công trình, năm 2019: 70 công trình). Qua đó, góp phần từng bước nâng cao chất lượng nhà vệ sinh trường học.

Thực tế có thể thấy, so với nhu cầu xây dựng, cải tạo nhà vệ sinh trường học hiện nay trên toàn tỉnh, số công trình đã triển khai được chiếm chưa đến 5%. Một số trường học khi đầu tư xây dựng chỉ ưu tiên xây dựng phòng học, phòng chức năng… mà chưa quan tâm đến việc xây dựng các công trình vệ sinh, nước sạch và hệ thống thoát nước theo đúng quy chuẩn. Do đó, tình trạng thiếu nhà vệ sinh đạt chuẩn đang diễn ra tại nhiều trường học trong tỉnh. Đây là vấn đề rất cần có sự điều chỉnh kịp thời.

Nhận thức được ý nghĩa quan trọng của việc có nhà vệ sinh bảo đảm yêu cầu sẽ góp phần làm cho cảnh quan nhà trường thêm sạch sẽ, giữ gìn sức khỏe cho học sinh, một số nhà trường dù điều kiện kinh phí còn khó khăn nhưng đã cố gắng huy động các nguồn lực xã hội hóa để cải tạo, nâng cấp nhà vệ sinh. Thực trạng nhà vệ sinh trường học trên địa bàn tỉnh hiện nay cho thấy, cần phải nhận được sự quan tâm đầu tư hơn nữa của chính quyền các cấp, cũng như sự chung tay xã hội hóa của các tổ chức xã hội, phụ huynh để học sinh đến trường học tập có không gian thực sự xanh - sạch - đẹp.