(HBĐT) - Thời gian gần đây, giá cau tươi trên thị trường liên tục tăng, có thời điểm trên 100.000 đồng/kg cau đẹp. Giá cau cao tạo sự hấp dẫn không ít nông dân, tuy nhiên cũng gây lo ngại diện tích trồng cau thời gian tới có thể sẽ tăng đột ngột, trong khi giá thu mua cau rất bấp bênh, có thể xuống thấp bất cứ lúc nào.

Giá thu mua cau tươi tăng cao đột ngột khiến ngành chức năng của tỉnh và các địa phương lo ngại. Ảnh: Cau được sơ chế tại xưởng sấy khô nông sản Ngọc Ánh, đội 6, xóm Bôi Cả, xã Nam Thượng (Kim Bôi).

Gia đình ông Bùi Văn Liên, xóm Gò Mu, xã Kim Bôi (Kim Bôi) trồng cau hàng chục năm nay. Ông chia sẻ: Những năm trước, giá cau rất thấp, vụ này, gia đình bán cau tươi được giá từ 45 - 55.000 đồng/kg, thời điểm lên tới 77.000 đồng/kg, thậm chí trên 100.000 đồng, thu nhập từ đầu vụ đến nay khoảng trên 12 triệu đồng. Theo thời gian, cây cau nào đã quá già gia đình mới chặt bỏ dần và trồng cây con, do đó, số lượng cây trong vườn không tăng quá nhiều. Gia đình hiện có khoảng vài chục cây cau.

Chị Nguyễn Thị Huyền, chủ xưởng sấy khô nông sản Ngọc Ánh, đội 6, xóm Bôi Cả, xã Nam Thượng (Kim Bôi) cho biết: Năm nay, do sản lượng cau ít hơn và nhu cầu mua cau để sản xuất kẹo của các đầu mối chuyển hàng sang Trung Quốc tăng, nên giá cau cao hơn đáng kể so với mọi năm. Vụ trước, 1 ngày xưởng có thể thu mua trung bình 12 tấn cau tươi để sấy và sơ chế, nhưng thời điểm này chỉ được khoảng 8 tấn/ngày. Giá cau tươi cũng tăng lên mức 80 - 83.000 đồng/kg thay vì 10 - 20.000 đồng/kg như những năm trước. Tuy nhiên, không thể đảm bảo giá cau của những năm tới vẫn sẽ ở mức cao như vậy, vì còn phụ thuộc vào nhu cầu của đầu mối từ Trung Quốc.

Giá thu mua cau tươi tăng cao đột ngột khiến nhiều nông dân phấn khởi, tuy nhiên điều đó cũng gây lo ngại. Bởi nếu nông dân gia tăng trồng mới, thậm chí chặt bỏ cây lâu năm, chuyển đổi đất trồng cây hàng năm sang trồng cau sẽ rất dễ gặp rủi ro khi giá cau xuống thấp. Qua khảo sát, toàn tỉnh có khoảng trên 20 ha cau, địa phương nhiều nhất là Kim Bôi. Đồng chí Nguyễn Thị Minh Anh, Phó trưởng Phòng NN&PTNT huyện Kim Bôi cho biết: Trước thực tế đang diễn ra, căn cứ khuyến cáo của Sở NN&PTNT về không phát triển nóng cây cau, huyện đã chỉ đạo các xã, thị trấn và ngành chức năng tăng cường công tác tuyên truyền, vận động người dân không nên ồ ạt tăng diện tích trồng cau để tránh rủi ro. Cùng với đó, rà soát diện tích trồng cau ở các địa bàn, sẵn sàng lập biên bản, xử lý ngay theo quy định của Nhà nước những trường hợp tự ý chuyển đổi cơ cấu cây trồng sang trồng cau mà chưa có sự đồng ý của cơ quan có thẩm quyền.

Để tăng cường công tác quản lý Nhà nước đối với phát triển diện tích trồng cau, Sở NN&PTNT đã ban hành Văn bản số 2719/SNN-TTBVTV, ngày 20/10/2021 về việc khuyến cáo không phát triển nóng cây cau. Theo đó, Sở đề nghị UBND các huyện, thành phố chỉ đạo cơ quan chuyên môn và UBND cấp xã thực hiện tốt việc tuyên truyền, khuyến cáo người dân không tự ý chặt bỏ, chuyển đổi những diện tích trồng cây hàng năm, lâu năm sang trồng cau. Nếu trồng cây giống tốt cũng chỉ nên trồng số lượng vừa phải ở những diện tích đất vườn, vườn tạp còn trống để không phá vỡ sinh cảnh hiện có. Duy trì chăm sóc tốt giúp tăng khả năng đậu quả, nâng cao năng suất cau tươi đối với diện tích cau hiện có. Đặc biệt, khuyến cáo người dân không sử dụng muối ăn để bón cho cây, vì sẽ phá vỡ kết cấu, chai cứng đất, ảnh hưởng đến hệ vi sinh vật có ích trong đất. Quản lý tốt các quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt, không để buông lỏng quản lý, người dân tự ý chuyển đổi cơ cấu cây trồng mà chính quyền cơ sở không nắm được…

Đồng chí Nguyễn Hồng Yến, Chi cục trưởng Chi cục TT&BVTV cho biết: Cau không phải là loại cây thế mạnh của tỉnh, hơn nữa đầu ra sản phẩm không ổn định, giá cau có thể xuống thấp bất cứ lúc nào. Do đó, người nông dân cần tỉnh táo khi lựa chọn cây trồng để phát triển kinh tế, cải thiện thu nhập. Không nên chỉ nhìn vào mức giá bán cao hiện tại mà phá bỏ diện tích cây đang trồng, chỉ nên tận dụng trồng cau trên các diện tích đất vườn tạp, đất quanh bờ ao, những diện tích đất trống trong vườn nhà bởi cây cau không cần nhiều diện tích.