(HBĐT) - Trong tiết trời rét buốt của những ngày cuối năm, tôi có cơ hội được thưởng thức món quà quý của đất, của trời, của núi rừng và của tình người Mai Hạ (Mai Châu). Nhấp một ngụm rượu! Từng giọt, từng giọt thấm qua làn môi, thấm vào đầu lưỡi, lan tỏa... Cơ thể tôi nóng bừng với cảm giác "say”. Tôi đã say món quà quê độc đáo hòa quyện tình người với tinh hoa đất trời trong rượu Mai Hạ.


Chị Lò Thị Là, xóm Chiềng Hạ, xã Mai Hạ (Mai Châu) chuẩn bị nguyên liệu nấu rượu.

 

Khi khách đến chơi nhà sẽ được chủ nhà tiếp đãi bằng chén rượu để làm quen. Đó là phong tục đẹp của người Thái nơi đây thể hiện sự mến khách. Từ đó, rượu Mai Hạ trở nên quen thuộc với mọi người, ai đã một lần thưởng thức rượu Mai Hạ cũng muốn được thưởng thức lại. Điều gì đã làm nên sức hút lạ kỳ của món quà quê nơi núi rừng yên tĩnh? Vị say của rượu Mai Hạ phải chăng được tạo nên từ cái "tình” của người nấu rượu?

Nghề nấu rượu tại xã Mai Hạ có từ bao giờ không ai nhớ, chỉ biết rằng theo thời gian, người Thái nơi đây cứ thế hệ trước truyền lại cho thế hệ sau bí quyết nấu rượu. Người Mai Hạ tin là không ở đâu có thể nấu được thức uống có vị đặc trưng như rượu Mai Hạ. Một số người đùa rằng, chắc do không khí của vùng đất Mai Hạ có đặc trưng riêng. Dường như đúng vậy, bởi cũng bí quyết ấy nhưng khi nấu rượu ở nơi khác không cho hương vị rượu thơm nồng, đậm đà như rượu nấu tại Mai Hạ.

Hiện toàn xã Mai Hạ có khoảng 46 hộ nấu rượu, chủ yếu là các hộ sinh sống tại xóm Chiềng Hạ. Chiềng Hạ chính là "lò” tạo ra thức uống làm "say” lòng người. Một số hộ trong xóm coi nấu rượu là nghề truyền thống "cha truyền con nối” như hộ gia đình bà Vì Thị Tồn, Hà Thị Biền, Lường Thị Nút, Ngần Thị Dung, Lò Thị Là… Họ chính là những nghệ nhân dành tất cả tâm tình làm ra quà quê đặc biệt mang tên rượu Mai Hạ.

Chị Lò Thị Là, người có kinh nghiệm nấu rượu gần 30 năm ở xóm Chiềng Hạ chia sẻ: Men để nấu rượu Mai Hạ là các loại lá cây do chính người dân tự đi hái. Để làm nên loại men rượu chuẩn phải gồm hơn chục loại lá cây khác nhau như riềng dại, gừng, ổi, hồng bì, bưởi... Các loại lá cây hái về được rửa sạch, phơi khô, giã nhỏ thành bột rồi đem trộn với bột gạo và bột sắn làm men. Tỷ lệ các loại lá phải đảm bảo theo đúng tiêu chuẩn thì hương vị, độ đậm đà của rượu mới thơm. Tỷ lệ trộn men chỉ có những người phụ nữ nắm được, họ giữ cho mình làm bí quyết riêng, chỉ truyền lại cho con cháu trong nhà. Sau khi men được trộn đều người phụ nữ sẽ khéo léo nặn thành từng nắm tròn.

Nguyên liệu nấu rượu Mai Hạ thường là sắn. Sắn được phơi khô, đập nhỏ ngâm vào nước, sau đó vò và đãi sạch rồi trộn đều với trấu gạo đem đồ chín. Khi sắn đồ chín hong đều ra các nia, mẹt, để nguội ủ với men, sau đó cho vào chum sành ủ khoảng 1 tháng mang ra chưng cất. Rượu được chưng cất truyền thống bằng nồi gỗ theo nguyên lý chưng cách thủy. Củi để nấu rượu phải là gỗ phơi khô. Trong quá trình đun người nấu rượu phải ngồi trông bếp để đảm bảo cho lửa cháy đều thì chất lượng rượu mới đảm bảo.

"Hiện tại nhu cầu của thị trường đối với rượu Mai Hạ rất lớn. Để chuẩn bị phục vụ khách dịp Tết Nguyên đán gia đình tôi phải nấu rượu trước vài tháng. Trung bình mỗi tháng gia đình nấu được 500 - 600 lít rượu. Tuy nhiên, càng gần Tết đơn đặt hàng càng nhiều, gia đình không đáp ứng đủ. Nhiều khách hàng đến tận cơ sở sản xuất để tìm mua hàng nhưng đều cháy hàng. Hiện nay, có một số đơn vị, nhà hàng trong và ngoài tỉnh ký hợp đồng làm đại lý phân phối rượu Mai Hạ” - Chị Lò Thị Là cho biết thêm.

Để giữ gìn thương hiệu rượu Mai Hạ các hộ nấu rượu cần quan tâm đến vấn đề đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, quan tâm hơn nữa tới việc quảng bá thương hiệu. Bên cạnh đó, cần mở rộng quy mô sản xuất, đảm bảo cung cấp đủ số lượng theo nhu cầu của thị trường. Hiện, Sở NN&PTNT tỉnh đang khảo sát để thành lập làng nghề truyền thống rượu Mai Hạ. Đây chính là cơ hội cho rượu Mai Hạ vươn xa tới các thị trường lớn trong và ngoài nước.

 

Thu Thủy

Các tin khác


Huyện Mai Châu: Lan tỏa phong trào thi đua quyết thắng

(HBĐT) - Những năm qua, phong trào thi đua quyết thắng được cán bộ, chiến sỹ (CB, CS) lực lượng vũ trang (LLVT) huyện Mai Châu tích cực thực hiện, đi vào nền nếp, tạo nhiều chuyển biến tích cực, lan tỏa sâu rộng trong trong toàn LLVT huyện, góp phần củng cố vững chắc khu vực phòng thủ và đảm bảo an sinh xã hội.

Huyện Mai Châu: Lan tỏa khát vọng khởi nghiệp trong thanh niên

(HBĐT) - Phát huy lợi thế về nông nghiệp, du lịch, những năm qua, nhiều đoàn viên, thanh niên huyện Mai Châu nỗ lực vượt khó khởi nghiệp, mạnh dạn xây dựng, phát triển các mô hình kinh tế đem lại hiệu quả cao. Từ đó, lan tỏa đam mê, khát vọng khởi nghiệp trong thanh niên.

Huyện Mai Châu: Phát huy hiệu quả vốn vay ưu đãi

(HBĐT) - Nhờ vốn vay ưu đãi của Ngân hàng Chính sách Xã hội (NHCSXH), hàng nghìn hộ dân trên địa bàn huyện Mai Châu có điều kiện đầu tư phát triển kinh tế để vượt lên đói nghèo, góp phần đẩy nhanh Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới.

Hoạt động thanh niên tình nguyện hướng về cơ sở

(HBĐT) - Đoàn Thanh niên Công an huyện Mai Châu vừa phối hợp với tuổi trẻ Phòng Cảnh sát QLHC về TTATXH (Công an tỉnh) và Đoàn Thanh niên thị trấn Mai Châu tổ chức hoạt động tình nguyện hướng về cơ sở, cải cách thủ tục hành chính, thực hiện chiến dịch cấp căn cước công dân (CCCD) tại địa bàn thị trấn Mai Châu.

Xã Vạn Mai: Tích cực đưa Nghị quyết của Đảng vào cuộc sống

(HBĐT) - "Triển khai chương trình hành động, sớm đưa nghị quyết vào cuộc sống để tạo những chuyển biến tích cực về kinh tế, văn hóa, xã hội trên địa bàn là điều cán bộ, đảng viên và Nhân dân quan tâm sau mỗi kỳ đại hội. Tại Đảng bộ xã Vạn Mai (Mai Châu), sau khi tổ chức thành công đại hội Đảng 2 cấp, cấp ủy các chi bộ trực thuộc đã khẩn trương chỉ đạo, tổ chức thực hiện nhiều phần việc để cụ thể hóa nghị quyết, hướng đến triển khai các chỉ tiêu đề ra ngay từ đầu nhiệm kỳ” - đồng chí Hà Thị Viễn, Bí thư Đảng ủy xã cho biết.

Huyện Mai Châu: Đổi thay từ thực hiện chính sách dân tộc

(HBĐT) - Trong những năm qua, cùng với sự quan tâm của Đảng và Nhà nước tới đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS), huyện Mai Châu đã thực hiện hiệu quả các chính sách, chương trình giảm nghèo, dự án hỗ trợ phát triển KT-XH, trong đó chú trọng đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất, hỗ trợ phát triển sản xuất cho các xã vùng đặc biệt khó khăn. Qua đó, tạo nguồn lực giúp người dân xóa đói, giảm nghèo, cải thiện đời sống đồng bào dân tộc.

Xem các tin đã đưa ngày:
Tin trong: Chuyên mục này Mọi chuyên mục