Chiến sỹ Đại đội 1, Tiểu đoàn 1, Đoàn M123 bộ đội Lạng Sơn chiến đấu
dũng cảm, tiêu diệt hàng trăm tên địch tại đồi Không Tên trong 2 ngày
17-18/2/1979. (Ảnh: Long Sơn/TTXVN)
Không phải ngẫu nhiên mà trong câu chuyện của Đại tá, nhạc sỹ Minh
Quang - nguyên Phó Giám đốc Nhà hát Ca múa nhạc Quân đội, tác giả của những ca
khúc gây xúc động người nghe về chủ đề người lính đang ngày đêm canh giữ vùng
biên cương, hải đảo của Tổ quốc, hình ảnh người lính hành quân lên biên giới và
sắc tím của hoa sim, hoa mua bạt ngàn nơi biên ải phía Bắc những năm 1979 đến
1989 liên tục được ông nhắc đến.
Chầm chậm nói về điều này, nhạc sỹ Minh Quang chia sẻ những tháng ngày diễn ra
cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc của Tổ quốc, đặc biệt là tại Mặt trận
Vị Xuyên-Hà Giang, các địa danh như Đồi Đài, đồi Cô Ích, hang Làng Lò, Nậm Ngặt,
Thanh Hương, Thanh Đức, Làng Pinh, Ngã 3 Thanh Thủy, thác Âm Phủ, Lò Vôi thế kỷ
cùng những điểm cao 772 và 685… đã ăn vào nỗi nhớ, ám ảnh, đi theo suốt cả đời
người đối với những cựu binh trở về sau cuộc chiến.
Những nơi này cũng đã trở thành nỗi khiếp sợ của đội quân đến từ bên kia biên
giới phía Bắc trước sự gan dạ, kiên cường bảo vệ lãnh thổ của những người lính
Quân đội nhân dân Việt Nam.
Trong những ngày tháng không bao giờ quên đó, ông là ca sỹ của Đoàn nghệ thuật
Tổng cục Chính trị-Bộ Quốc phòng thường xuyên cùng đoàn văn công theo bộ đội
lên biên giới hát để cổ vũ tinh thần cho những người lính.
Tận mắt thấy sự khốc liệt của chiến tranh với những người lính, mà xương thịt
trộn lẫn vào đất đá nơi biên cương Tổ quốc, ông cảm thấy cần phải viết gì đó về
họ - những người lính trẻ tuổi vì tiếng gọi của quê hương mà dũng cảm cầm súng
lên biên cương.
"Trong một chiều sương rét buốt nơi biên giới Hà Giang, lúc đó ngơi tiếng súng,
không gian mênh mông yên lặng, tôi đứng nhìn từ ngọn đồi này qua ngọn đồi kia,
thấy nơi nào cũng tím ngắt hoa sim, hoa mua. Không hiểu sao chiều hôm ấy, sắc
hoa lại tím đẹp đến như vậy.
Nhìn sắc hoa, tôi lại nhớ đến gương mặt những người lính trẻ mà tôi gặp trên đường
từ Bắc Giang lên Hà Giang, nhớ lời tạm biệt bên ánh đèn măngsông "đêm nay chúng
em lên biên giới” của họ. Tôi chợt thấy, màu hoa tím ngắt kia đúng là màu của sự
đợi chờ, màu của nỗi nhớ da diết, màu của sự khao khát mà người lính hướng về
gia đình, về quê hương... Đích thực là tình cảm đó đã đem lại cho họ sức mạnh để
sẵn sàng cho cái chết của chính mình vì Tổ quốc. Và thế là những câu hát đầu
tiên của "Hoa sim biên giới” cứ thế bật ra:
Nếu em lên biên giới, em sẽ gặp bạt ngàn hoa
Hoa sim giữa đồi nắng gió, tím như ai chờ mong
Sắc hoa sim yêu thương, trong lòng người lính trẻ
Chờ ai nên tím ngắt bồi hồi giữa biên cương...
"Ngay khi sáng tác còn chưa hoàn thiện, tôi có hát thử cho những người lính
nghe, họ sững sờ, xúc động và yêu cầu tôi hát đi hát lại đến 7, 8 lần và bảo với
tôi rằng: 'Anh ơi, bài hát này nói đúng vào tình cảm, trái tim người lính trẻ.'
Đây đúng là những tâm tư tình cảm chúng tôi mong muốn bày tỏ với quê nhà và nơi
đó, cũng đang có những người đợi chúng tôi về," nhạc sỹ Minh Quang xúc động
nhớ lại.
Ngôi nhà của anh Trần Văn Thịnh, phường Nguyễn Trãi, thị xã Hà
Giang, tỉnh Hà Tuyên bị phá hủy hoàn toàn bởi đạn pháo của địch. (Ảnh: Long
Sơn/TTXVN)
Lấy tập ca khúc "Hoa sim biên giới” xuất bản năm 2016 để cẩn thận trên
giá sách trong phòng khách của ngôi nhà riêng nằm sâu nơi ngõ nhỏ phố Lý Nam Đế,
nhạc sỹ Minh Quang bồi hồi bảo, sau "Hoa sim biên giới," ông
tiếp tục viết thêm nhiều ca khúc về người lính như "Cây đàn ghita một
dây," "Sông Lô chiều cuối năm," "Hoa ban," "Anh
lính tình nguyện và điệu múa Apsara." Và hầu hết các ca khúc này đều
được nhạc sỹ viết trong những chuyến đi. Bởi vậy chúng chứa đựng đầy trải nghiệm,
tính chân thực như tâm hồn của một người lính: mộc mạc, dễ gần, dễ nhớ.
Như bài "Cây đàn ghita một dây" ra đời trong một đêm giữa biển,
đảo Trường Sa khi chứng kiến hình ảnh những người lính đảo đốt lửa và giao lưu
văn nghệ. Lúc đó, đống lửa nổi bật trong đêm tối giữa biển. Âm thanh từ xa đã nghe
những tiếng rất lạ. Lại gần mới thấy người lính biển đang say sưa hát với đống
nhạc cụ là nồi, niêu, soong, chảo và một cây đàn ghita chỉ còn duy nhất một
dây.
Khi được hỏi, những người lính trẻ bảo, nơi đảo xa "chúng em nhớ nhà, nhớ người,
nhớ tiếng nói nên chúng em thường hát cho vơi nỗi nhớ."
Xúc cảm trào dâng, những nốt nhạc đầu tiên của bài hát chợt vang lên:
"Chỉ lính đảo xa mới có. Đàn ghita một dây.
Chỉ lính đảo xa mới hát. Với đàn ghita một dây.
Hát cho hoàng hôn xuống. Hát cho mặt trời lên..."
"Ban đầu tôi viết như một sự giải tỏa cảm xúc nhưng không ngờ sau đó bài hát được
phổ cập nhanh, được những người lính, đặc biệt là lính ở đảo rất thích... Còn
bài hát "Anh lính tình nguyện và điệu múa Apsara” được viết trong chuyến
đi biểu diễn phục vụ bộ đội tình nguyện ở Campuchia, nói về tình đoàn kết của
hai dân tộc đã kề vai sát cánh chống lại bọn diệt chủng Pol Pot...," nhạc
sỹ Minh Quang chia sẻ.
Nhìn ra phía ngoài "phố nhà binh,” nơi những mầm Xuân đang đâm chồi nảy lộc, nhạc
sỹ Minh Quang nhẹ giọng, nói từng câu, từng chữ: Biên cương đã lắng tiếng súng
gần 30 năm qua. Tấm bản đồ với đường biên màu đỏ đã được giữ vững, chủ quyền
lãnh thổ của Tổ quốc được vẹn toàn, bởi ở đó có những cột mốc chủ quyền được dựng
bằng máu xương và tuổi trẻ của những người lính như thế đấy./.
TheoVietnamplus
Phát triển bởi ICT GROUP.
