(HBĐT) - Đến hết năm 2021, toàn tỉnh có 1.909 công trình thuỷ lợi đã được kiên cố phục vụ sản xuất nông nghiệp và dân sinh, gồm: 1.812 công trình tưới bằng trọng lực, phục vụ tưới cho khoảng 38.000 ha lúa, 11.600 ha màu, 70 ha cây ăn quả, tạo nguồn tưới cho 1.400 ha cây ăn quả; 79 trạm bơm tưới bằng động lực, phục vụ tưới tiêu cho khoảng 1.800 ha lúa, 1.300 ha màu, 900 ha cây ăn quả; 18 trạm thủy luân tưới kết hợp trọng lực và động lực, tưới cho khoảng 600 ha lúa, 150 ha màu; 3.723 km kênh mương tưới các loại, đã kiên cố hoá được 2.015,7 km (đạt 54,1%).

Nông dân xã Phú Nghĩa (Lạc Thủy) xuống đồng gieo cấy vụ đông xuân 2021 - 2022 đảm bảo khung thời vụ.

Dự báo của Đài Khí tượng thủy văn Hòa Bình cho biết, từ tháng 11/2021 - 4/2022, mực nước trên các sông có xu thế giảm dần, nguồn nước trên các sông xấp xỉ với trung bình nhiều năm nên nguy cơ thiếu nước cục bộ có thể xuất hiện ở một số sông, suối trên khu vực. Đặc biệt, cần đề phòng khả năng khô hạn kéo dài xảy ra ở một số nơi trong tỉnh. Cần có biện pháp phòng, chống hữu hiệu về tình trạng thiếu nước sinh hoạt, sản xuất vụ đông xuân và có phương án phòng, chống rét cho cây trồng, vật nuôi đối với vùng đồi, núi cao.

Theo đánh giá của các huyện, thành phố, tình hình tích nước ở các hồ chứa trên địa bàn tỉnh sau mùa mưa năm 2021 xấp xỉ so với năm 2020. Đối với hệ thống hồ chứa lớn do Công ty TNHH MTV khai thác công trình thủy lợi quản lý lượng nước tích đạt từ  đạt 80 - 90% dung tích thiết kế. Đối với các hồ nhỏ mức tích nước đạt xấp xỉ vụ đông xuân 2020 - 2021, phổ biến khoảng 65 - 75% dung tích thiết kế. Các hồ có hư hỏng, rò rỉ, bồi lắng chỉ đạt từ 50 - 60% dung tích thiết kế, khả năng không đảm bảo nguồn nước sản xuất trong vụ. Dự kiến tình hình nguồn nước sẽ chỉ đảm bảo phục vụ làm đất gieo cấy vụ xuân. Nếu không có lượng mưa bổ sung sớm sau khi gieo cấy lúa khả năng thiếu nước chăm sóc lúa và hoa màu sẽ xảy ra.

Vụ đông xuân 2021 - 2022, toàn tỉnh phấn đấu gieo trồng khoảng 15.500 ha lúa; 47.500 ha rau màu, tập trung một số loại cây chủ yếu như: ngô 17.000 ha, khoai lang 1.500 ha, đậu tương 140 ha, lạc 3.200 ha. Các địa phương linh hoạt trong chuyển đổi cây trồng trên đất lúa 1 vụ, đất không chủ động được nước sang các loại cây trồng có giá trị kinh tế cao và có đầu ra ổn định, tránh bỏ hoang đất sản xuất, dự kiến chuyển đổi khoảng hơn 552 ha. Theo báo cáo, các địa phương sẽ có 4.961 ha gieo trồng có khả năng bị hạn, trong đó 1.409 ha lúa, 3.226 ha màu, 326 ha cây ăn quả, cây lâu năm.

Để đối phó với khả năng hạn hán vụ đông xuân 2021 - 2022, đảm bảo nước cho sản xuất và cho sinh hoạt của Nhân dân, Sở NN& PTNT đã chỉ đạo các địa phương về việc tích nước phục vụ sản xuất, xây dựng phương án phòng, chống hạn hán, triển khai chiến dịch toàn dân làm thủy lợi đợt II năm 2021; kiểm tra an toàn đập, hồ chứa nước thủy lợi sau mùa mưa lũ; thực hiện các giải pháp cấp bách, giảm thiểu nguy cơ thiếu nước trên địa bàn những tháng cuối năm 2021 và đầu năm 2022. Cụ thể, thường xuyên kiểm kê nguồn nước trong công trình thủy lợi, thực hiện tiết kiệm nước ngay từ đầu mùa khô, có kế hoạch phân phối nước hợp lý từ đầu vụ, điều chỉnh hợp lý khi nguồn nước bị thiếu hụt; bố trí cơ cấu sản xuất phù hợp với khả năng nguồn nước, tránh gieo trồng ở vùng không bảo đảm chủ động nước, khuyến khích chuyển đổi cơ cấu cây trồng; tăng cường nạo vét các cửa lấy nước, hệ thống kênh mương, lắp đặt, vận hành các trạm bơm dã chiến để tận dụng tối đa nguồn nước, giảm thất thoát, lãng phí nước; thực hiện các giải pháp tưới tiên tiến, tiết kiệm nước cho lúa và cây trồng cạn; tuyên truyền, phát động toàn dân tham gia đào, đắp khơi thông dòng chảy, phát quang bờ mương, mái đập tạo điều kiện dẫn nước thuận lợi nhất đến đồng ruộng; đẩy nhanh tiến độ thi công, sửa chữa các hồ chứa, tổ chức nạo vét, sửa chữa 93 công trình thủy lợi tại các khu vực thường bị hạn hán, thiếu nước để đảm bảo dẫn nước phục vụ sản xuất. UBND các huyện, thành phố đã lập dự toán bố trí khoảng 2 tỷ đồng từ nguồn kinh phí hỗ trợ sản phẩm dịch vụ công ích thủy lợi để phục vụ công tác phòng, chống thiên tai, hạn hán. Chủ động kinh phí kết hợp huy động mọi nguồn lực tại địa phương để hỗ trợ cho các xã chủ động triển khai các biện pháp chống hạn khi cần thiết.