Vốn đăng ký nhiều, nhưng giải ngân ít. Đây là “căn bệnh” nan y của nền kinh tế VN. Các chuyên gia chỉ ra rằng, có 2 nguyên nhân chính khiến giải ngân thấp.

Trong đó bao gồm nguyên nhân DN FDI đăng ký đầu tư theo kiểu “nhận phần” khiến số vốn đăng ký FDI chỉ mang tính chất ảo; nhưng bên cạnh đó có nguyên nhân đáng kể là năng lực hấp thụ vốn có hạn.

Giải ngân thấp

Theo tính toán của Hiệp hội DN đầu tư nước ngoài thì đến cuối năm 2010, tổng số vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào VN là 216 tỉ USD, nhưng cũng chỉ giải ngân đạt 77 tỉ USD; có nghĩa là còn tới 139 tỉ USD chưa giải ngân. Trong khi đó, tính đến tháng 11.2011 thì cũng chỉ có thêm 10,05 tỉ USD được giải ngân, tăng... 1% so với cùng kỳ năm 2010.

Trên thực tế, kinh tế VN ghi nhận sự đóng góp to lớn của nguồn vốn đầu tư này. Cụ thể khối DN này đóng góp trên 25% tổng vốn đầu tư toàn xã hội, kim ngạch XK chiếm 55% tổng kim ngạch XK của cả nước. Ngoài ra, DN FDI còn thiết thực đóng góp những yếu tố tích cực cho nền kinh tế VN như chuyển giao công nghệ mới, tạo công ăn việc làm cho hàng triệu lao động, đóng góp vào công tác đào tạo cán bộ quản lý và quản trị DN.

Tuy nhiên, đánh giá của các chuyên gia thì với số vốn đăng ký lớn, số vốn giải ngân thấp cho thấy “vấn đề” của quản lý và hấp thụ nguồn vốn FDI. Thực tế thì không ít dự án, DN FDI đầu tư và đăng ký vốn nhưng lại không thể thực hiện vì... chủ đầu tư không có vốn để giải ngân. Về vấn đề này, các chuyên gia cho rằng lỗi thuộc về lỗ hổng trong quản lý, kiểm soát và đánh giá, thẩm định năng lực của các cơ quan chức năng. Chính phủ và Bộ KHĐT đang có chủ trương siết chặt việc quản lý đối với những DN và dự án dạng này. Đặc biệt thời gian qua, nhiều địa phương đã mạnh tay rút giấy phép, hủy bỏ những dự án FDI “ảo” nhằm thiết lập lại trật tự đầu tư FDI.

Tuy nhiên, điều đáng nói là năng lực hấp thụ vốn của nền kinh tế VN cũng có vấn đề. Đại diện cộng đồng DN FDI cho biết, vướng mắc lớn và cũng là khó khăn nhất khi các DN triển khai dự án là thủ tục hành chính cực kỳ rắc rối và phiền hà. Tuy nhiên, ngay cả khi “xong phần thủ tục” thì công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) còn gian khó hơn nhiều. Trong thời gian qua, đã có ít nhất vài dự án cỡ “tỉ đô” bị đình trệ vì vướng GPMB. Cụ thể là dự án Saigon Atlantic Hotel (Cty TNHH Winvest Investment VN thuộc Tập đoàn Winvest LLC, Hoa Kỳ) có vốn đầu tư 4,1 tỉ USD tại Bà Rịa - Vũng Tàu chưa thể triển khai. Hay như Dự án thép Guang Lian có số vốn 4,5 tỉ USD cũng trong tình trạng chưa bàn giao đủ đất...

Ảnh: KỲ ANH
Ảnh: KỲ ANH

Khó vẫn… hoàn khó

Trên thực tế thì cả cơ quan quản lý và DN FDI đều biết rằng cần phải cải thiện thủ tục hành chính, môi trường kinh doanh và đặc biệt là GPMB thì sẽ khơi thông được dòng vốn FDI. Tuy nhiên, khó vẫn... hoàn khó khi mà những cải thiện này rất chậm. Tại Dự án thép Tata (Hà Tĩnh), mặc dù DN này chấp thuận việc ứng trước khoảng 30 triệu USD để chi trả tiền GPMB thì cũng chẳng ăn thua. Lý do là dự án cần diện tích đất tới trên 900ha, di dời gần 3.000 hộ dân, nên chi phí đền bù, GPMB lên tới 4.000 tỉ đồng. Ngân sách tỉnh không đủ để thực hiện, trong khi cũng khó có thể thuyết phục được chủ đầu tư bỏ nhiều tiền hơn. Chính vì thế mà khi dự án 5 tỉ USD này... nhùng nhằng sau 3 năm làm thủ tục; đại diện DN này đã cho biết về khả năng... chuyển nguồn vốn sang quốc gia khác.

Cùng chung với những khó khăn này, cộng đồng FDI còn chỉ ra rằng ngoài hạ tầng thì nguồn nhân lực và quy hoạch công nghiệp phụ trợ cũng là điểm yếu của VN. Ông Shinichi Iwana (Chủ tịch Hiệp hội DN Nhật Bản tại Đà Nẵng) cho biết, để tạo điều kiện thúc đẩy nguồn vốn FDI, bên cạnh vấn đề về cơ sở hạ tầng và thủ tục, VN cần chú trọng đào tạo nhân lực để DN đỡ tốn thời gian và chi phí đào tạo. Các chuyên gia cũng cho rằng nếu VN hội đủ các yếu tố như hạ tầng, nhân lực thì tốc độ giải ngân FDI sẽ nhanh hơn, quy mô dự án sớm hoàn thiện để đưa vào vận hành và sử dụng; thậm chí là khả năng mở rộng quy mô đầu tư cũng sẽ được tính tới khi mà môi trường đầu tư trở nên hấp dẫn.

Một thống kê cho thấy năng lực hấp thụ vốn của VN ngày càng có xu hướng... khó khăn hơn. Cụ thể là nếu như năm 2000 DN giải ngân được 2,2 tỉ USD vốn FDI (chiếm hơn 90% tổng vốn đầu tư), thì năm 2006 giải ngân được 4,1 tỉ (chiếm 40%). Tới năm 2011, giải ngân được 4,5 tỉ USD (chiếm chưa tới 30% tổng vốn đầu tư). TS Lê Đăng Doanh cho rằng, số liệu trên cho thấy vấn đề giải ngân của VN chưa hiệu quả.

 

                                                                    Theo Báo Laodong

Các tin khác


Quý I, giải ngân vốn đầu tư công ước đạt 15% kế hoạch

Kế hoạch vốn đầu tư nguồn ngân sách nhà nước năm 2024 của tỉnh Hòa Bình được Thủ tướng Chính phủ giao 3.430,661 tỷ đồng. Số vốn được HĐND tỉnh thông qua là 3.763,925 tỷ đồng và đã được UBND tỉnh giao chi tiết đến các dự án đạt 100% kế hoạch vốn giao.

Xuất khẩu trên 7 tấn ớt muối chua sang thị trường Hàn Quốc

Ngày 28/3, Sở NN&PTNT phối hợp với Công ty TNHH Đầu tư thương mại Tiến Ngân - TP Hòa Bình (Công ty Tiến Ngân); Công ty Tomas Trade Co.ltd (Hàn Quốc) tổ chức Hội thảo đánh giá kết quả chuỗi sản xuất - xuất khẩu sản phẩm ớt muối chua sang thị trường Hàn Quốc và xuất khẩu 7,5 tấn ớt muối chua sang thị trường này.

Tập huấn công tác tuyên truyền về hội nhập và hợp tác quốc tế

Chiều 28/3, tại Sở Thông tin và Truyền thông, Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp với Uỷ ban nhân dân tỉnh tổ chức hội nghị tập huấn công tác tuyên truyền về hội nhập và hợp tác quốc tế. Dự hội nghị có đồng chí Triệu Minh Long, Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế, Bộ Thông tin và Truyền thông.

Huyện Kim Bôi dồn sức thực hiện công tác quy hoạch

"Hiện nay, huyện Kim Bôi đang tổ chức lập 23 đồ án quy hoạch (ĐAQH) gồm: ĐAQH chung đô thị Bo huyện Kim Bôi đến năm 2045; 20 ĐAQH phân khu và 1 ĐAQH chi tiết; UBND các xã tổ chức lập 12 ĐAQH chi tiết điểm dân cư nông thôn. Huyện xác định, sau khi được phê duyệt, các đồ án nói trên sẽ thúc đẩy phát triển KT-XH, làm cơ sở để kêu gọi, thu hút đầu tư, là công cụ pháp lý quan trọng để quản lý và huy động các nguồn lực phát triển...”- đồng chí Trần Tuấn Sơn, Phó Chủ tịch UBND huyện Kim Bôi cho biết.

3 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu tăng 36,39% so với cùng kỳ

Theo báo cáo của UBND tỉnh, kim ngạch xuất khẩu tháng 3 của tỉnh ước đạt 160,596 triệu USD, tăng 0,65% so với tháng trước; lũy kế 3 tháng đầu năm đạt 477,568 triệu USD, tăng 36,39% so với cùng kỳ, thực hiện 23,88% kế hoạch năm.

Huyện Lương Sơn: Hiệu quả bước đầu từ mô hình trồng cỏ ngọt

Được triển khai thực hiện tháng 9/2023 với quy mô diện tích khoảng 2ha tại xóm Trại Hòa, xã Cao Sơn (Lương Sơn), đến nay, mô hình trồng cây cỏ ngọt bước đầu cho thấy hiệu quả. Cây cỏ ngọt sinh trưởng, phát triển tốt, phù hợp điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng của địa phương, được kỳ vọng là loại cây trồng giúp nhiều nông dân phát triển kinh tế hiệu quả.

Xem các tin đã đưa ngày:
Tin trong: Chuyên mục này Mọi chuyên mục