Chợ Lồ, xã Phong Phú (Tân Lạc) mặc dù đã có quy hoạch nâng cấp nhưng chưa có kinh phí xây dựng nên vẫn còn tình trạng họp chợ lấn đường vi phạm hành lang ATGT.
(HBĐT) - Thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM tỉnh giai đoạn 2010-2020, đối với tiêu chí số 7 (chợ nông thôn), tổng số xã có chợ trên địa bàn tỉnh 70 xã, chiếm 36,6% số xã, trong đó có 42 xã có chợ đạt tiêu chí số 7, chiếm 21,98% còn 121 xã chưa có chợ, chiếm 63,4%. Sở Công thương là đơn vị được giao tổ chức thực hiện quy hoạch phát triển xây dựng chợ nông thôn đạt tiêu chí.
Với đặc thù 84% dân số sống ở nông thôn và thu nhập từ SXNN, vì vậy, với tỉnh ta, chợ vẫn là nơi trao đổi, mua bán hàng hóa của đa số dân cư. Do đó, trong quy hoạch phát triển chợ đến năm 2020 của tỉnh đặc biệt chú trọng đến phát triển mạng lưới chợ nông thôn, tập trung phát triển các loại hình chợ xã, cụm xã, liên xã, chợ đầu mối nông sản, thị trấn... Tính đến nay, trong tổng số 85 chợ đang hoạt động trên địa bàn tỉnh (bao gồm 1 chợ loại 1, 10 chợ loại 2, 74 chợ loại 3 và chợ tạm), có tới 68 chợ khu vực nông thôn (hầu hết đều là chợ loại 3 và chợ tạm), chiếm 80% tổng số chợ, nhiều gấp 4 lần so với số chợ khu vực thành thị. Trên thực tế, tại các chợ vùng miền núi, nông thôn do một số chính sách ưu tiên phát triển nên hàng hóa tại chợ ngày càng phong phú, sức mua ngày càng tăng. Hàng hóa, dịch vụ lưu thông qua chợ có tỷ trọng trên 50% so với tổng lượng hàng hóa, dịch vụ qua các hình thức phân phối. Các mặt hàng lưu thông chủ yếu trên các chợ nông thôn bao gồm: lương thực, thực phẩm, rau, hoa quả, nông sản, con giống, lâm sản và hàng TTCN. Các chợ này thường chỉ họp vào buổi sáng, một tuần 1-2 phiên, mỗi phiên diễn ra trong vài giờ, chủ yếu là các hộ nông nghiệp với các mặt hàng nông sản, thực phẩm tươi sống tự SX và nuôi, trồng.
Chợ khang trang được đầu tư về cơ sở hạ tầng... là mong muốn chung của Đảng ủy, chính quyền và nhân dân tại nhiều địa phương. Tuy nhiên, chắp vá, tạm bợ, ẩm ướt là tình trạng chung của nhiều khu chợ chưa đạt chuẩn, thậm chí nhiều nơi đã quy hoạch được vị trí mới, đã có kế hoạch nâng cấp, mở rộng chợ cụ thể như thế nào... nhưng lại chưa bố trí được ngân sách như tại xã điểm Phong Phú (Tân Lạc) đã quy hoạch nâng cấp chợ Lồ từ năm 2011, lên phương án di dời dân nhưng chưa thực hiện được vì không có kinh phí. ông Bùi Văn Bình, Chủ tịch UBND xã Phong Phú khẳng định: Về trước mắt cũng như lâu dài, xây dựng, tu sửa, nâng cấp chợ là một vấn đề không đơn giản. Ngân sách có hạn, nội lực địa bàn không nhiều trong khi việc thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia đang có không ít việc phải làm... Trăn trở này không chỉ của riêng một xã nào...
Theo Quyết định 342/QĐ-TTg của Thủ tướng chính phủ về sửa đổi 5 tiêu chí của bộ tiêu chí quốc gia về NTM, trong đó, chợ nông thôn được sửa lại là “không nhất thiết mỗi xã phải có 1 chợ để phục vụ người dân”, chợ theo quy hoạch và đạt chuẩn theo quy định chứ không phải “đạt chuẩn của Bộ Xây dựng” như tiêu chí cũ. Việc sửa đổi tiêu chí chợ nông thôn theo hướng không nhất thiết mỗi xã phải có một chợ thể hiện sự linh hoạt, giúp các địa bàn có thể điều chỉnh để xây dựng theo đặc thù vùng, miền, đảm bảo tính bền vững của tiêu chí, hướng đến mục tiêu nâng cao chất lượng cuộc sống cho cư dân nông thôn theo chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM.
Theo Sở Công thương, trong 2 năm qua (2011 - 2012), bằng nguồn vốn đầu tư của Nhà nước và DN đã cải tạo, xây dựng 3 chợ đạt chuẩn với kinh phí 8,42 tỉ đồng, nâng tổng số chợ nông thôn theo quy hoạch trên địa bàn tỉnh đạt chuẩn 23/66 chợ, bằng 34,8%. Tính đến năm 2020 sẽ đầu tư xây mới 38 chợ; nâng cấp, mở rộng, cải tạo 25 chợ với tổng kinh phí 88 tỷ đồng. Trong thời gian tới, tỉnh tập trung nguồn vốn xây dựng đồng bộ, lựa chọn nhà đầu tư có khả năng, tư vấn và lựa chọn phương án đầu tư hợp lý, đưa ra nhiều hình thức kêu gọi các nhà đầu tư tham gia cùng Nhà nước đầu tư xây dựng, phát triển chợ. Để hoàn thành tiêu chí này, lãnh đạo Sở Công thương đặc biệt nhấn mạnh về vai trò huy động nguồn lực, nhất là nguồn vốn và sức dân, trên cơ sở lập quy hoạch các chợ vùng, chợ nông thôn phù hợp với từng vùng, tiểu vùng gắn quy hoạch thị tứ tại trung tâm xã. Đây chính là cơ sở để thu hút đầu tư từ các dự án đầu tư SXCN - dịch vụ, nhất là các tổ chức, cá nhân thông qua tiếp thị, tìm thị trường.. để tạo vốn. Hiện, triển khai xây dựng chợ vùng, chợ nông thôn gắn với lộ trình NTM tại các xã đã cơ bản hoàn thành về quy hoạch, thiết kế. Song nhiều địa phương do vướng về giải phóng mặt bằng, đất đai, có thể phải tiếp tục chuyển đổi, tích tụ ruộng đất thêm nữa mới đưa được đất vào xây dựng chợ, khó khăn về huy động vốn. Đặc biệt, nhiều đơn vị tư vấn thiết kế thiếu trách nhiệm và nghiêm túc nên ảnh hưởng tới việc tiến độ xây dựng chợ vùng, chợ nông thôn.
Đinh Thắng
Phát triển bởi ICT GROUP.
