Chuyên gia nước bạn và các cán bộ, kỹ sư trao đổi kinh nghiệm thi công đường hầm Thủy điện Hòa Bình. Ảnh: T.L

Chuyên gia nước bạn và các cán bộ, kỹ sư trao đổi kinh nghiệm thi công đường hầm Thủy điện Hòa Bình. Ảnh: T.L

(HBĐT) - Khi công trình thế kỷ biến dòng nước sông Đà thành dòng điện quốc gia cũng là khi Đài tưởng niệm được dựng lên để tưởng nhớ 168 con người đã ngã xuống. Nơi đây được thiết kế thi công như một hình tháp có 6 cánh vươn rộng, bên trong lòng tháp đặt vừa vặn 168 tấm bia nhỏ quây đúng thành một vòng tròn. Tấm bia chính trang trọng khắc 6 chữ “Tổ quốc ghi công các anh”. Họ - những “người lính” sông Đà đã hòa dòng máu của mình để góp phần làm nên dòng diện cho Tổ quốc. Họ đã trở thành bất tử với những hy sinh mãi mãi được lưu danh.

 

Đài tưởng niệm cách công trình Thủy điện Hòa Bình về phía hạ lưu sông Đà khoảng 300 m. Nơi đây đặt trang trọng 168 tấm bia đá ghi danh 168 “người lính” sông Đà đã hy sinh trong quá trình xây dựng Nhà máy Thủy điện Hòa Bình. Họ hầu hết đều còn rất trẻ, có người chỉ vừa mới bước sang tuổi 20 như anh Lương Văn Nghĩa, Lương Văn Khâu quê ở Hà Bắc (đều sinh năm 1961, mất năm 1981 - khi công trình đang vào thời kỳ thi công cao điểm). Người đầu tiên ngã xuống là anh Lê Xuân Lý (Hà Tĩnh, 1952 - 1972), khi mất, anh vừa tròn 20 tuổi. Người cuối cùng là kỹ sư Đậu Tiến Thọ - cán bộ phụ trách xây dựng công trình Đài tưởng niệm. Anh mất ở tuổi 35 trong một tai nạn ngày 12/12/1994 - cách ngày khánh thành công trình Đài tưởng niệm một tuần. Ngày 19/12 hàng năm được chọn là ngày giỗ chung của họ. Đó là ngày tưởng niệm cho những hy sinh vì dòng điện của Tổ quốc, ngày tri ân 168 con người với những cái chết đã hóa thành bất tử.

 

Trong số 168 “đóa hoa bất tử” đó có 11 chuyên gia Liên bang Xô Viết (cũ). Những người bạn đến từ quê hương Cách mạng tháng Mười Nga vĩ đại đã hòa dòng máu đỏ của mình với dòng máu của những người lính thợ Việt Nam. Cùng với hàng chục vạn con người ngày đêm lao động dũng cảm  và sáng tạo trên công trường xây dựng Thủy điện Hòa Bình, những người bạn Liên Xô như những người lính thực sự đã chiến đấu hết mình trên một đại công trường của tình hữu nghị. Họ đã khắc phục mọi gian lao để góp phần làm nên một kỳ tích cho ngành xây dựng Việt Nam trong những năm cuối thế kỷ XX. Công trình Thủy điện Hòa Bình - biểu tượng lớn lao và cao đẹp cho tình hữu nghị Việt - Xô càng thêm giàu ý nghĩa khi đặt trong quần thể đó một Đài tưởng niệm khắc ghi 168 “đóa hoa bất tử”.

 

     

Đài tưởng niệm 168 người đã ngã xuống vì dòng điện của Tổ quốc - biểu tượng của tình hữu nghị Việt Nam - Liên Xô. Ảnh: P.V

 

Hầu như ngày 19/12 năm nào, bà Vũ Thị Thanh Nhã (phường Tân Thịnh, TPHB) - hội viên Hội hưu trí Tổng Công ty Sông Đà tại Hòa Bình đều đến cùng những người bạn thắp hương tại Đài tưởng niệm. Đi bên vòng tròn bia đá khắc ghi tên, tuổi của những người đã ngã xuống, bà Nhã bùi ngùi xúc động. Lần nào đến đây, bà cũng dừng lại thật lâu bên tấm bia đá khắc tên người bạn đồng hương: anh Nguyễn Văn Bình, quê ở huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình. Hơn 20 năm qua, câu chuyện về người bạn đã hy sinh ấy vẫn luôn khiến bà day dứt. Ám ảnh khôn nguôi trong tâm trí bà Nhã là hình ảnh chiếc đồng hồ cũ đeo trên tay người đồng đội. Kim đồng hồ vẫn chạy từng giây, từng giây sống động mà thật đau xót làm sao, tim người đã ngừng đập từ lâu! Bà tìm thấy hai mảnh giấy được gấp gọn và đút thật sâu nơi túi áo của người đồng đội: một lá đơn đăng ký tham gia cuộc thi công nhân tay nghề giỏi do Đoàn Thanh niên công trường Thanh niên Cộng sản phát động. Một giấy xác nhận của địa phương về nhân thân của một cô gái. Cô gái đó sẽ sớm trở thành vợ của anh công nhân trẻ Nguyễn Văn Bình nếu như không có cái ngày định mệnh kia và nếu không phải gác việc cá nhân để hoàn thành tiến độ “Cao điểm 89 hay là chết” thì họ đã làm đám cưới.

 

“Khi đó, tiến độ ngăn sông Đà đòi hỏi cao, bạn tôi đã hoãn ngày cưới chậm vài ngày để cùng với công trường chạy đua đảm bảo tiến độ. Một đám cưới đã không bao giờ được diễn ra...” - Bà Vũ Thị Thanh Nhã ngậm ngùi nhớ lại. Là người đã gắn bó trọn vẹn với công trình Thủy điện Hòa Bình từ những năm tháng chuẩn bị khởi công đến những ngày Nhà máy Thủy điện Hòa Bình chính thức đi vào hoạt động, bà Nhã hiểu hơn ai hết những hy sinh của người đi xây dựng thủy điện. Bà khẳng định một cách đầy tự hào: “Đó là sự hy sinh vô điều kiện của những con người nhỏ bé và nghị lực. Họ đã cống hiến cuộc đời mình để cùng nhau làm nên một kỳ tích. Chính vì thế, những cái chết đã hóa thành bất tử và mãi mãi được lưu danh”.

 

 

 

                                                                            Thu Trang

 

 

 

Các tin khác


Xung quanh việc xây dựng trụ sở và công trình văn hóa tâm linh tại thành phố Hòa Bình: Bài 2 - Công trình không phù hợp quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, vi phạm trật tự xây dựng?

Liên quan đến việc xây dựng chùa Hòa Bình và các công trình phụ trợ, thời gian qua, một số cơ quan thông tin, báo chí đưa tin cho rằng: công trình này không phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; vi phạm các quy định của pháp luật về thủ tục đầu tư; còn để xảy ra nhiều sai phạm liên quan đến trật tự xây dựng. Trước những vấn đề được dư luận xã hội và người dân quan tâm, các cơ quan chức năng của tỉnh và UBND thành phố Hòa Bình (TPHB) đã có thông tin phản hồi.

Xung quanh việc xây dựng trụ sở và công trình văn hóa tâm linh tại thành phố Hòa Bình: Bài 1 - Các cơ quan chức năng đề nghị điều chỉnh quy mô xây dựng chùa Hòa Bình

Thực hiện chỉ đạo của đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh về việc xem xét, kiểm tra, rà soát các nội dung liên quan đến công tác quy hoạch, thu hồi đất để thực hiện xây dựng trụ sở và công trình văn hóa tâm linh chùa Hòa Bình tại đồi Ba Vành, thuộc tổ 8, phường Tân Thịnh, thành phố Hòa Bình (TPHB), ngày 19/1/2024, Sở Xây dựng (SXD) đã tổ chức họp với các sở, ngành, UBND TPHB và Ban trị sự Giáo hội Phật giáo (GHPG) tỉnh. Sau cuộc họp, các sở, ngành, UBND TPHB đã đưa ra những kiến nghị với UBND tỉnh về việc điều chỉnh quy mô xây dựng chùa Hòa Bình.

Thiêng liêng ngày hội tòng quân

Không phải tiếng trống giục giã, cũng không phải ngọn đuốc thắp lên bằng ngọn lửa truyền thống, mà chính nhiệt huyết của tuổi trẻ mới là thứ làm bùng lên không khí thiêng liêng trong ngày hội tòng quân năm 2024. Đây chính là ngày hội của tuổi trẻ, của thanh niên ưu tú - những người đã biết đặt Tổ quốc ở trong tim...

Chuyện về nhạc phẩm “Lá thư DK” trên biển

Trong một đêm cuối năm Quý Mão 2023, con tàu Trường Sa 04 bền bỉ đè sóng tiến về phía bãi cạn Cà Mau, nơi có nhà giàn DK1/10… Bỗng trong tiếng sóng biển ầm ào và gió thổi ràn rạt dọc các boong tàu, vẳng tiếng đàn ghi ta và tiếng hát của một vài chiến sĩ hải quân. Tiếng đàn thánh thót và da diết của Trung tá Trịnh Văn Nghị, Chính trị viên phó Tiểu đoàn DK1 hòa vào giọng hát khá tình cảm của nhóm cán bộ, chiến sĩ trên tầng 3 con tàu: "Anh kể lại nơi anh những lúc biển cuồng phong/ Biển giận dữ hung tàn quá đỗi/ Nhà giàn kiên trung giữ vững thềm lục địa/ Như tình anh yêu em, tình yêu bất tận…”. Các anh đang tập bài hát mới "Lá thư DK” của ca sĩ, nhạc sĩ, Phó đoàn Nghệ thuật Bông Sen (TP Hồ Chí Minh), thành viên của đoàn sáng tác trong chuyến hải trình DK1…

Huyện Lạc Thủy: Ước vọng đầu Xuân mới

Mùa Xuân đến mang theo hơi ấm của đất trời, đem đến sức sống mới cho vạn vật. Đó cũng là thời điểm cảm xúc của mỗi người lại trào dâng với niềm tự hào, tin tưởng, đoàn kết một lòng đi theo con đường mà Đảng và Bác Hồ đã chọn. Xuân mới, niềm tin khát vọng mới, bao dự định được gửi gắm, thôi thúc mỗi chúng ta cố gắng phấn đấu vươn lên, xây dựng quê hương Lạc Thủy giàu đẹp.

Người góp phần nâng tầm sản phẩm mang giá trị văn hoá Hoà Bình

Quá trình công tác nhiều năm trong cơ quan nhà nước của tỉnh, chị Hoàng Việt Hà (TP Hoà Bình) có cơ hội tiếp cận, nghiên cứu về lĩnh vực văn hoá, từ đó nuôi dưỡng tình yêu ngày càng lớn đối với văn hoá bản địa. Đây được xem là cơ duyên để năm 2022, sau dự định ấp ủ, chị đứng ra mở cửa hàng quà tặng với tên gọi Hoa Đất Mường.

Xem các tin đã đưa ngày:
Tin trong: Chuyên mục này Mọi chuyên mục