An cư mới lạc nghiệp

Theo thống kê của ngành LĐ-TB&XH, toàn tỉnh hiện còn hơn 28 nghìn hộ nghèo, trong đó nhiều hộ khó khăn về nhà ở. Trong 3 năm qua, quỹ "Vì người nghèo” cấp tỉnh thu được trên 10 tỷ đồng. Từ nguồn quỹ này đã hỗ trợ xây dựng, sửa chữa 263 căn nhà đại đoàn kết. Ủy ban MTTQ các cấp trích từ quỹ "Vì người nghèo” của địa phương vận động và từ nguồn T.Ư phân bổ xây dựng được 585 nhà đại đoàn kết cho hộ nghèo. Trung bình mỗi năm, số nhà đại đoàn kết hoàn thành đều tăng so với các năm trước đây. Đồng chí Trần Đức Trường, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh cho biết: Thực tế khi về với cơ sở, tận mắt chứng kiến nhiều hộ phải sống trong những căn nhà sàn siêu vẹo, nguy cơ đổ sập bất cứ lúc nào mới thấy có ngôi nhà trú mưa, tránh nắng là mơ ước của rất nhiều người. Chính vì vậy, những năm gần đây, dưới sự chỉ đạo của cấp ủy Đảng, chính quyền, MTTQ đã xác định tập trung quỹ "Vì người nghèo” tỉnh vào hoạt động hỗ trợ làm nhà đại đoàn kết cho hộ nghèo. Chương trình này không chỉ giúp hộ nghèo an cư lạc nghiệp mà còn là động lực để họ vươn lên trong cuộc sống, hăng hái lao động sản xuất để xóa đói giảm nghèo.

Thực vậy, có được ngôi nhà mới khang trang là mơ ước từ lâu của rất nhiều hộ khó khăn về nhà ở, trong đó có 3 mẹ con chị Nguyễn Thị Minh, xóm Đầm, xã Đông Bắc (Kim Bôi). Chồng mắc bệnh nhiều năm, gần như một mình chị nuôi hai con nhỏ nên dù vất vả, khổ sở đi làm thuê khắp nơi, chị Minh vẫn phải giật gấu vá vai, lo ăn từng bữa chứ chưa dám nói đến tích lũy. Chính vì vậy, dù ngôi nhà nhỏ với phên nứa ọp ẹp được lợp tạm bằng vài ba tấm tôn xi măng đã xuống cấp nhưng gia đình chị vẫn phải ở tạm. Đầu năm 2017, khi chồng qua đời, ba mẹ con chị Minh chỉ biết sống nhờ vào sự giúp đỡ của hàng xóm. Thấu hiểu hoàn cảnh của chị. Huyện Kim Bôi có chủ trương hỗ trợ làm nhà đại đoàn kết cho hộ nghèo, KDC xóm Đầm đã bỏ phiếu bình xét cho gia đình chị Minh được làm nhà. Gần như không có tích cóp, với 30 triệu đồng, gia đình chị Minh dựa nhiều vào sự hỗ trợ của bà con. 100% ngày công xây dựng đều do KDC đóng góp. Không những vậy, nhiều hộ đã quyên góp, ủng hộ gia đình chị cả vật liệu để hoàn thành ngôi nhà. Tháng 9/2017, ngôi nhà mới được hoàn thành, chị Minh yên tâm gửi con cho ông bà ngoại ở cùng để đi làm thuê kiếm tiền nuôi con.

Các cá nhân, tập thể tham gia ủng hộ quỹ Vì người nghèo năm 2018.

Chị Minh tâm sự: Trước đây, nhà dột nát, siêu vẹo, tôi đi làm xa cũng không yên tâm. Giờ đã có nhà mới, tuy không rộng nhưng chắc chắn, vì vậy, tôi yên tâm hơn để các con ở nhà với ông bà để đi làm thuê.

Cũng như gia đình chị Minh, chương trình làm nhà đại đoàn kết cho hộ nghèo do MTTQ các cấp triển khai thực hiện đã giúp nhiều hộ nghèo ổn định cuộc sống. Đồng chí Bùi Mai Lan, Chủ tịch Ủy ban MTTQ huyện Kim Bôi cho biết: Là huyện còn nhiều khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo có nhu cầu về nhà ở khá cao. Trong đó có những hộ người già neo đơn, hộ người khuyết tật, mất sức lao động, hộ gia đình mồ côi. Nếu không có quỹ "Vì người nghèo” hỗ trợ thì những gia đình này không có cơ hội được ở trong ngôi nhà khang trang. Điều đặc biệt là nguồn hỗ trợ của quỹ "Vì người nghèo” như chất xúc tác để cộng đồng dân cư cùng vào cuộc. Vì vậy mới có những hộ hoàn toàn không có tích cóp như gia đình chị Minh hay những gia đình neo đơn mới có thể làm được nhà. Thực tế, 3 năm qua, toàn huyện Kim Bôi xây dựng được 133 nhà đại đoàn kết, trong đó phải kể đến sự đóng góp rất lớn của cộng đồng dân cư.

Cần nhiều hơn mô hình hỗ trợ sinh kế cho hộ nghèo

Song song với chương trình hỗ trợ làm nhà đại đoàn kết, bằng nguồn quyên góp ủng hộ, MTTQ các cấp trong tỉnh đã tổ chức thăm hỏi, động viên hộ nghèo, hỗ trợ học sinh nghèo vượt khó. Tuy nhiên, theo đồng chí Trần Đức Trường, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh, để giúp hộ nghèo vươn lên phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo một cách bền vững, MTTQ tỉnh đã chỉ đạo MTTQ các cấp và các tổ chức thành viên triển khai nhiều hơn nữa mô hình để có thể hỗ trợ sinh kế cho hộ nghèo.

Đà Bắc là một trong những huyện vùng cao khó khăn nhất tỉnh. Đồng chí Quách Văn Phương, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ huyện cho biết: Do địa hình nhiều đồi núi, giao thông cách trở nên dù có tiềm năng phát triển nông, lâm nghiệp, thủy sản nhưng trong quá trình triển khai công tác giảm nghèo, địa phương gặp nhiều thách thức. Trước thực tế này, địa phương xác định muốn giảm nghèo được thì phải thay đổi nhận thức, khơi dậy ý chí vươn lên của người dân. Vì vậy, huyện quan tâm hỗ trợ sinh kế cho cộng đồng.

Một trong những mô hình sinh kế đang được MTTQ tỉnh và huyện chú trọng triển khai là mô hình HTX nghề cá nhằm phát huy lợi thế của các xã vùng lòng hồ sông Đà. Mô hình do tổ chức AFTA hỗ trợ. Với phương châm cho cần "câu hơn xâu cá”, cách làm này đang được bà con đồng tình ủng hộ.

Tuyên truyền, vận động để các doanh nghiệp thấy được trách nhiệm của mình trong công tác giảm nghèo, đảm bảo an sinh xã hội

Ngoài ra, hệ thống mặt trận các cấp đã triển khai xây dựng nhiều mô hình sinh kế hiệu quả giúp nhân dân thoát nghèo. Trong đó, một trong những mô hình đang được nhiều huyện, thành phố triển khai, nhân rộng là hỗ trợ con giống luân phiên nhằm tạo nguồn lực ban đầu cho các hộ nghèo. Tại 2 xã Phong Phú, Phú Vinh, huyện Tân Lạc, mô hình này đã giúp nhiều hộ thoát nghèo. Bên cạnh đó, khác với trước đây, tại các khu dân cư, nhiều hộ dân đã liên kết thành các tổ, nhóm sản xuất và xây dựng thương hiệu cho sản phẩm của mình để giúp hộ nghèo phát triển sản xuất, ổn định cuộc sống.

Sự vào cuộc và nỗ lực cố gắng của MTTQ các cấp trong công tác xóa đói, giảm nghèo với những việc làm sát thực tế đã tạo ra kết quả cụ thể, góp phần cùng các cấp, các ngành đưa hộ nghèo từ 50.959 hộ, tương đương 24,38% năm 2016 xuống còn 28.293 hộ, chiếm 18% theo chuẩn đa chiều năm 2017. Thu nhập của các hộ tham gia các dự án hỗ trợ phát triển sản xuất, sinh kế tăng 20% trở lên/năm, bình quân mỗi năm có 15% hộ tham gia các dự án sinh kế đã thoát nghèo và cận nghèo.

Tuy nhiên, theo đồng chí Trần Đức Trường, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh: Nguồn vốn hỗ trợ từ quỹ "Vì người nghèo” tỉnh còn nhiều hạn chế. Hiện nay, người dân chủ yếu tự huy động nguồn lực trong KDC bằng hình thức góp vốn quay vòng nên số vốn không nhiều. Điều này cũng cản trở đến quá trình xây dựng các mô hình sinh kế cộng đồng. Vì vậy, cầnlồng ghép các nguồn vốn hỗ trợ đầu tư để phát huy hiệu quả tối đa chương trình xóa đói, giảm nghèo, đảm bảo an sinh xã hội. Bên cạnh đó, cần có kế hoạch triển khai nhân rộng các mô hình sinh kế hiệu quả ra cộng đồng, đặc biệt là những mô hình do đối tượng hộ nghèo hưởng lợi. Muốn vậy, MTTQ và các tổ chức thành viên cần đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền làm thay đổi nhận thức để người ngheo tự ý thức vươn lên trong cuộc sống.

Đinh Hòa