Trong thời gian qua, nhiều dự án đầu tư BĐS của các tập đoàn, công ty lớn được đầu tư tại tỉnh khiến thị trường BĐS tại địa phương phát triển rất nóng, đặc biệt là giá trị của BĐS không ngừng tăng lên, hoạt động mua bán diễn ra tấp nập, sôi động (có những khu vực giá trị lô đất tăng gấp 5 - 10 lần so với mặt bằng mấy năm về trước). Trong đó, hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng BĐS giữa doanh nghiệp với cá nhân và giữa cá nhân với cá nhân thường xuyên diễn ra với tần suất giao dịch hàng ngày khá lớn.

Tuy nhiên, theo nắm bắt của cơ quan thuế, các doanh nghiệp, cá nhân chưa quan tâm đúng mức, tìm hiểu cặn kẽ trách nhiệm, hệ quả pháp lý có thể xảy ra trước khi thực hiện ký kết hợp đồng để hợp pháp hóa giao dịch, trong đó nội dung thỏa thuận "giá chuyển nhượng của BĐS” là nội dung quan trọng nhất, với rủi ro pháp lý lớn nhất nếu các bên kê khai gian dối, không trung thực, tiềm ẩn thiệt hại về lâu dài.

Hiện nay, cơ quan thuế đã xây dựng bảng giá tham chiếu (dựa trên cơ sở dữ liệu về giá trúng đấu giá, giá nhà nước đền bù, giá lịch sử chuyển nhượng, giá công khai của các công ty môi giới/kinh doanh BĐS, sàn giao dịch BĐS trên các website, trang mạng xã hội…) để hỗ trợ cho các tổ chức hành nghề công chứng, công chứng viên tham khảo, hướng dẫn doanh nghiệp, người dân kê khai giá chuyển nhượng cho phù hợp.

Theo đó, để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bản thân, phòng ngừa tối đa những hệ lụy pháp lý của việc kê khai giá chuyển nhượng, Cục Thuế tỉnh khuyến nghị các bên kê khai trung thực giá chuyển nhượng, với nhiều lợi ích trước mắt và lâu dài, như: Được giải quyết thủ tục hành chính sớm nhất, do hồ sơ đạt độ tin cậy cao sẽ được công chức quản lý thông qua rất nhanh. Ngoài ra, các bên liên quan không phải lo lắng hậu quả pháp lý về sau, hồ sơ đã khai đúng giá thực tế sẽ không thuộc đối tượng rà soát, xác minh, điều tra của cơ quan thuế và các cơ quan điều tra; theo đó, khai đúng giá thực tế chính là sự lựa chọn thông minh nhất khi mà các bên đều không phải mất thời gian, nguồn lực về sau. Việc kê khai trung thực cũng sẽ tránh thiệt hại khi xảy ra xung đột, khởi kiện. Khi ký kết hợp đồng công chứng với giá thực tế chuyển nhượng các bên sẽ được hoàn trả lại theo đúng những gì đã giao dịch. Đồng thời, việc đóng thuế đầy đủ sẽ phản ánh đúng giá vốn của BĐS, theo đó ở lần chuyển nhượng tiếp theo, việc tính thuế không bị ảnh hưởng khi giá vốn được ghi nhận đúng thực tế.

Trường hợp khi mua bán đã ghi sai giá trên hợp đồng mua bán mà chưa làm thủ tục đăng ký và cấp giấy chứng nhận mới, thì liên hệ với cơ quan công chứng hủy công chứng cũ và lập công chứng mới.

Trường hợp đã kê khai giá mua bán, chuyển nhượng BĐS thấp hơn thực tế phát sinh, vì lý do nào đó không điều chỉnh được trên hợp đồng mua, bán đã công chứng, đề nghị người nộp thuế chủ động liên hệ với cơ quan thuế trên địa bàn nơi phát sinh hoạt động mua, bán, chuyển nhượng để kê khai điều chỉnh bổ sung nghĩa vụ thuế thu nhập cá nhân và lệ phí trước bạ. Tránh những phiền hà về thuế có thể phát sinh khi cơ quan thuế và cơ quan bảo vệ pháp luật thực hiện xác minh, điều tra.

Cục Thuế tỉnh đã có Thư ngỏ hướng dẫn kê khai thuế hoạt động chuyển nhượng BĐS gửi các tổ chức, cá nhân có hoạt động chuyển nhượng BĐS trên địa bàn tỉnh. Việc cảnh báo cũng như hướng dẫn cụ thể, các tổ chức, cá nhân thực hiện đúng quy định không chỉ góp phần tăng thu ngân sách, mà còn bảo vệ quyền và lợi ích của các bên liên quan.

Văn Hồng Quý

(Cục Thuế tỉnh)