Ngày 1.7 vừa qua, Tổng vụ Thương mại - Uỷ ban Châu Âu (EC) đã có thư gửi phái đoàn VN tại Liên minh Châu Âu thông báo mức thuế chống bán phá giá (bình quân khoảng 34,5%) mà cơ quan này áp dụng đối với xe đạp xuất khẩu (XK) của VN 5 năm qua sẽ được bãi bỏ từ ngày 15.7.
Đón nhận thông tin này, DN sản xuất xe đạp VN vô cùng phấn khởi. Nhiều DN cho biết sẽ tiếp tục đầu tư sản xuất để tái XK sang EU.
Phục hồi từ số 0
Ông Lê Quốc Tạo, Chánh văn phòng Hiệp hội Xe đạp - xe máy VN bày tỏ sự phấn khởi: "UB Châu Âu (EC) đã có một quyết định đúng đắn, bãi bỏ việc áp thuế chống bán phá giá (CBPG) đối với các DN sản xuất xe đạp VN.
Chúng tôi hơn 100 DN thuộc Hiệp hội Xe đạp - xe máy 5 năm qua đã hết sức khó khăn vì phải xoay xở công ăn việc làm để duy trì hoạt động sản xuất cho công nhân. Sau khi bị áp thuế, việc XK vào thị trường EU hầu như ngừng trệ. Từ chỗ sản lượng hơn 2 triệu xe/năm những năm 2005, xuống còn khoảng 500.000 xe/năm năm 2009.
Ông Võ Trung Chi- Chủ nhiệm văn phòng TGĐ Cty xe đạp Dragon cho biết: “Chúng tôi đã liên hệ khách hàng ở Châu Âu và các nhà sản xuất linh kiện, phụ tùng xe đạp để sản xuất và XK trở lại khi bạn hàng có nhu cầu; đồng thời lên kế hoạch tuyển dụng nhân sự trong thời gian tới để đáp ứng các đơn hàng quay trở lại. Nếu công việc suôn sẻ, Dragon DN sẽ nhanh chóng lấy lại bạn hàng và đạt sản lượng như trước khi bị EC áp thuế CBPG”.
Ông Chi cho biết: Trước đây, sản lượng xe của Dragon mỗi tháng lên tới 30-40 nghìn xe, nhưng từ khi bị áp thuế, sản lượng cứ giảm dần. Hiện Dragon và Asama là 2 DN sản xuất xe đạp còn duy trì sản lượng tương đối, chờ tới khi lệnh áp thuế được dỡ bỏ. Các DN khác sống lay lắt.
Cần đối xử công bằng
Theo thống kê của Hiệp hội Xe đạp - xe máy VN, trong 5 năm qua, lượng xuất khẩu xe đạp sang thị trường EU đã suy giảm nghiêm trọng. Từ 1,067 triệu chiếc năm 2005 xuống mức 21.421 chiếc năm 2009. Trong các năm 2007 và 2008, lượng xe đạp XK của VN vào EU chỉ còn chiếm 0,61% và 0,4% tổng lượng NK xe đạp của EU. Đây là mức thị phần không đáng kể theo quy định của WTO và EU về chống bán phá giá.
Không chỉ sụt giảm về lượng, tỉ trọng xe đạp VN XK cũng giảm xuống trầm trọng. Trước năm 2005, khi mặt hàng xe đạp chưa bị áp thuế CBPG, sản lượng XK thường chiếm 80% và sản lượng tiêu thụ nội địa là 20%. Song tỉ trọng này đã liên tục giảm xuống từ 2005-2009, từ 60% xuống còn 15%. Công suất sản xuất toàn ngành giờ chỉ còn chưa đầy 200.000xe/năm, bằng chưa đầy 10% công suất lúc chưa bị áp thuế.
Đi cùng với nó là kim ngạch XK xe đạp sang EU đã giảm tới 95,3% (năm 2007). Về lao động, tổng số lao động của ngành sản xuất xe đạp VN giai đoạn trước 14.7.2005 là 210.000 người, thì đầu năm 2010, toàn ngành chỉ còn khoảng 5.000 lao động.
“Kiệt quệ và bế tắc là những gì có thể nói về ngành sản xuất xe đạp của VN sau 5 năm chịu thuế CBPG của EU”, một DN chua chát nói. Do khó khăn, không ít DN đã phá sản, hoặc chuyển đổi sản xuất, công nhân mất việc làm, kéo theo đó là hàng loạt DN sản xuất linh phụ kiện nội địa hoá xe đạp cũng lao đao, không có “đầu ra”.
Ông Võ Trung Chi cho biết, hiện nỗi lo của các DN là vẫn chưa biết EU sẽ áp mức thuế NK ra sao đối với các sản phẩm xe đạp của VN. Trước đây, khi chưa áp thuế CBPG, thuế NK vào EU chỉ khoảng 10%. Cục Quản lý cạnh tranh (Bộ Công Thương) cho biết, việc EU dỡ bỏ thuế CBPG đối với DN VN, thì trước hết bản thân NTD Châu Âu sẽ được lợi vì giảm được gánh nặng thuế CBPG.
Vì vậy, hy vọng cùng với xu thế tự do hoá thương mại, Chính phủ các nước EU cũng sẽ áp dụng thuế suất NK đối với các DN VN như với các quốc gia khác đang XK vào Liên minh Châu Âu.
Theo Báo Laodong