Giải thưởng “Văn hoá Phan Châu Trinh” lần thứ tư vừa được trao tặng cho 6 vị học giả, dịch giả và nhà giáo dục có cống hiến xuất sắc trên lĩnh vực hoạt động của mình vào tối 24.3 tại TP.Hồ Chí Minh.
Đó là Giáo sư Hoàng Tụy (lĩnh vực giáo dục); nhà thơ, nhà văn, nhà phê bình người Mỹ Kevin Bowen và nhà dân tộc học người Czech Ivo Vasiliev (lĩnh vực Việt Nam học); nhà nghiên cứu Lại Nguyên Ân (lĩnh vực nghiên cứu) và hai dịch giả Phạm Văn Thiều và Nguyễn Đôn Phước (lĩnh vực dịch thuật).
Nhà thơ, nhà nghiên cứu Inrasara (phải) và nhà nghiên cứu người Czech Ivo Vasiliev. Ảnh: Lý Đợi |
Nếu năm 2009, giải thưởng về lĩnh vực Việt Nam học vinh danh nhà dân tộc học Georges Condominas khi ông đã bước sang tuổi 90 (ông SN 1921 tại Hải Phòng, cha là người Pháp, mẹ là người lai Việt, Trung Quốc và Bồ Đào Nha, đã có những tác phẩm nghiên cứu về Tây Nguyên và Việt Nam: Chúng tôi ăn rừng đá thần Gô, Kỳ lạ mỗi ngày, Không gian xã hội); ông yếu đến nỗi phải nhờ đến người học trò đang công tác tại Hà Nội nhận giải và đọc diễn từ; thì năm nay, Hội đồng Khoa học giải thưởng quyết định trao tặng cho hai người ở hai lĩnh vực hoàn toàn khác nhau.
Kevin Bowen - GĐ Trung tâm Wiliam Joyner thuộc ĐH Massachussetts (Boston, Mỹ) - là nhà văn, nhà phê bình sau chiến tranh, là cầu nối quan trọng trong công cuộc giao lưu văn học Việt - Mỹ. Ông và các đồng nghiệp ở trung tâm đã dịch giới thiệu thơ Nguyễn Trãi, Nguyễn Du, Hồ Xuân Hương và nhiều nhà thơ VN khác... cho công chúng Mỹ. Ông Kevin nổi tiếng ở VN là bởi lẽ đó.
Bên cạnh Kevin Bowen, Ivo Vasiliev - một nhà dân tộc học người Czech - có lẽ là người còn khá vô danh. “Tôi rất vinh dự khi nhận được Giải thưởng Phan Châu Trinh. Nó sẽ cổ vũ tôi trong công cuộc nghiên cứu 65 ngàn người Việt Nam đang sống ở Czech giải thưởng còn thêm lý do để tôi có cống hiến mới phục vụ cộng đồng...” - ông nói.
Ông nói tiếng Việt như người Việt trí thức. Cũng phải thôi. Ông vừa là nhà ngôn ngữ vừa là nhà nghiên cứu văn hoá. Học tiếng Triều Tiên 5 năm, ông xung phong đăng ký thi học tiếng Việt để thành lập môn Việt Nam học ở đại học. 3 năm phải xong luận án! Và ông đã bảo vệ thành công luận án tiến sĩ Ngữ pháp Hán - Việt trong tiếng Việt chuẩn hiện đại.
Lần đầu tiên đến VN năm 1960 với tư cách người thông dịch và dù sau đó ít khi có dịp về VN, nhưng có thể nói ông rất am hiểu văn hoá VN.
Công trình ngôn ngữ so sánh tiếng Việt và tiếng Czech của ông gồm 50 trang bằng tiếng Anh là một đóng góp lớn về mặt khoa học, bởi như ông giải thích: Đó là “hai thứ tiếng đối lập hầu như là tuyệt đối”.
Theo Báo Laodong
Ngày 19/4, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Nhà Xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức giới thiệu hai cuốn sách "Ngàn năm văn hiến quốc gia Việt Nam” và "Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Việt Nam”.