(HBĐT) - Với thế trận chiến tranh phòng không nhân dân, từ ngày 6-14/11/1965, quân và dân xã Mỵ Hòa (Kim Bôi) tổ chức bắn máy bay Mỹ. Đây là trận chiến đấu vừa bắn máy bay vừa truy lùng mục tiêu địch, có sự tham gia của bộ đội, công an vũ trang, dân quân tự vệ cùng đông đảo Nhân dân. Lực lượng tham gia chiến đấu đã diệt 1 máy bay, thu toàn bộ tang vật, góp phần làm dày thêm chiến công của quân và dân Hòa Bình trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ xâm lược.

Chúng tôi về xã Mỵ Hòa trong những ngày tháng 4 lịch sử tìm gặp những nhân chứng thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. Ở tuổi 78, ông Hà Công Via, xóm Mỵ là xã đội trưởng trực tiếp tham gia trận chiến đấu bắn máy bay Mỹ vẫn còn rất minh mẫn. Những ký ức về trận đánh hào hùng năm xưa của quân và dân xã Mỵ Hòa còn vẹn nguyên. Qua lời kể của ông, những thước phim lịch sử được khắc họa rõ nét: Thực hiện sự chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp, lực lượng dân quân xã được tổ chức thành một trung đội mạnh, ở các xóm có 7 trung đội tại chỗ, thành lập 2 tổ trực chiến phòng không với tổng quân số 83 cán bộ, chiến sỹ. Lực lượng dân quân xã tích cực tuần tra canh gác, đào đắp hàng trăm hố cá nhân, đào hơn 5 km hào công sự, duy trì 1 trung đội trực chiến bắn máy bay và bắt biệt kích khi chúng nhảy dù xuống địa bàn xã.

Ngày 6/11/1965, lực lượng phòng không nhân dân đã tổ chức chiến đấu, bắn cháy máy bay địch buộc chúng tổ chức một máy bay lên thẳng đi ứng cứu. Máy bay lên thẳng được trang bị hiện đại, được các loại máy bay chiến đấu AD6, F105 yểm trợ bay từ Thái Lan, qua Lào bám theo sông Đà, sông Bôi bay vào bầu trời Hòa Bình. Phán đoán được âm mưu, hành động của địch, lực lượng phòng không của ta đồng loạt nhả đạn bủa vây những chiếc AD6, F105. Bị bắn dữ dội từ nhiều hướng, AD6 hốt hoảng bay vút ra ngoài lưới lửa chạy trốn, chỉ còn lại chiếc máy bay lên thẳng. Bằng những đường đạn tập trung của lực lượng vũ trang Nhân dân xã Mỵ Hòa, chiếc máy bay lên thẳng bị trúng đạn, lao thẳng xuống đất. Thấy chiếc máy bay lên thẳng bị cháy, dân quân xã Mỵ Hòa, xã Thanh Nông, Sào Báy phối hợp chặt chẽ với bộ đội, công an nhân dân vũ trang tổ chức lực lượng, chia nhiều mũi bủa vậy các ngả, băng qua suối, vượt qua các vách đá tai mèo, vào các hang, khe rừng tìm dấu vết mục tiêu địch. Máy bay địch quần đảo các ngả rừng hòng cố tìm cách ứng cứu. Để góp phần nhanh chóng truy lùng mục tiêu địch, nhiều gia đình thổi xôi, nấu nước mang lên núi cao cho từng tổ dân quân, bộ đội.

Không chỉ trực tiếp chiến đấu với máy bay Mỹ bắn phá làng, bản quê hương, trong những năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Mỵ Hòa thực hiện tốt phong trào thi đua "mỗi người làm việc bằng hai”, vừa sản xuất và sẵn sàng chiến đấu, chi viện sức người, sức của cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng đất nước. 

Sau chiến tranh, cuộc sống của người dân xã Mỵ Hòa đã có nhiều thay đổi theo hướng tích cực. Cấp ủy, chính quyền xã lãnh đạo nhân dân phát huy lợi thế phát triển KT-XH, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, thực hiện những mô hình hiệu quả có giá trị kinh tế cao. Đến hết năm 2019, thu nhập bình quân đầu người trên địa bàn xã đạt 23,5 triệu đồng; tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 10,6%; 100% hộ dân được sử dụng điện và nước sinh hoạt hợp vệ sinh; 94% gia đình đạt văn hóa. Tình hình trật tự an toàn xã hội, an ninh chính trị được giữ vững. Hệ thống chính trị từ xã đến xóm thường xuyên được củng cố, hoạt động ngày càng hiệu quả.