(HBĐT) - Là lễ hội truyền thống đặc sắc, tiêu biểu nhất trong năm của đồng bào dân tộc Mông, lễ hội Gầu Tào diễn ra vào những ngày đầu trong Tết của người Mông. Hai xã Hang Kia, Pà Cò (Mai Châu) tổ chức lễ hội nhằm cúng tạ trời đất, thần linh phù hộ, ban cho gia đình sức khoẻ, thịnh vượng, hạnh phúc; ban cho người dân năm mới mùa màng bội thu, gia cầm, gia súc đầy chuồng, trồng trọt, chăn nuôi phát triển.

Năm 2023, lễ hội được tổ chức quy mô lớn hơn trong không khí hân hoan mừng Đảng, mừng xuân Quý Mão. Thông qua công tác tuyên truyền, quảng bá, đông đảo người dân và du khách từ các vùng miền trong cả nước, du khách quốc tế đã đến lễ hội. Chọn sân vận động xóm Xà Lĩnh, xã Pà Cò là địa điểm, lễ hội được mở đầu với những nghi thức trước sự chứng kiến của hơn 6.000 người dân và du khách. Việc chọn thầy mo uy tín, cây nêu, cành đào và lễ vật cúng tế được chuẩn bị kỹ càng. Khi các thủ tục hoàn tất là lúc thầy mo và những người tham gia trong đội nghi lễ đọc bài khấn để mời gọi thần linh. Kết thúc phần lễ, những con gà dâng cúng thần linh được hạ xuống chia lộc cho mọi người.

Theo đồng chí Sùng A Chua, Phó Chủ tịch UBND xã Pà Cò, Trưởng Ban tổ chức lễ hội Gầu Tào năm 2023, việc tổ chức lễ hội đáp ứng nguyện vọng và đời sống tâm linh của người dân, nhằm tôn vinh bản sắc văn hoá dân tộc. Đồng thời, góp phần quảng bá hình ảnh, con người, lịch sử, văn hoá vùng cao, thúc đẩy phát triển du lịch. Đối với lễ hội này, nghi lễ quan trọng nhất là dựng cây nêu. Cây nêu được dựng trên bãi đất rộng, bằng phẳng thể hiện sự vững chãi, tâm điểm và cũng chính là biểu tượng cây thiêng nối trời với đất. Ở phần lễ cúng, các thầy chủ tế lễ thắp hương và cúng xung quanh cây nêu cầu xin thần linh phù hộ cho năm mới mưa thuận gió hoà, mọi người, mọi nhà ăn nên làm ra… 

Đặc biệt, lễ hội năm nay thu hút du khách bởi phần hội kéo dài 3 ngày với nhiều hoạt động. Ngay sau tiếng trống khai hội, các chàng trai, cô gái người Mông và du khách bốn phương rộn rã vào hội trong điệu khèn Mông mời gọi, nhịp xoè nối vòng tay đoàn kết. Các trò chơi dân gian độc đáo, hoạt động trải nghiệm lôi cuốn du khách tham gia. Chị Susanne, du khách đến từ CHLB Đức chia sẻ: Chúng tôi cảm thấy không khí của lễ hội Gầu Tào thật tuyệt vời, mọi người cùng chung vui, tham gia các trò chơi thú vị. Đây là chuyến đi mang đến cho chúng tôi những trải nghiệm khó quên về vùng đất, con người, bản sắc văn hoá dân tộc Mông ở huyện Mai Châu.   

Còn được gọi là lễ hội "đi chơi núi”, lễ hội Gầu Tào cũng là dịp để mỗi người con bản Mông đi làm ăn, công tác xa trở về với gia đình, bản làng, là dịp tụ họp vui chơi, đón năm mới và vụ  sản xuất mới. Đến với lễ hội, du khách được thưởng thức các tiết mục văn nghệ đậm bản sắc dân tộc do các chàng trai, cô gái Mông biểu diễn; tham gia các trò chơi ném còn, đánh cù, đi cà kheo… Đây còn là dịp để các chàng trai Mông khoe tài năng múa khèn, vừa thổi khèn vừa kết hợp các động tác như đá chân, lộn, quay tròn. Vui hội Gầu Tào, du khách nhớ ghé các gian hàng ẩm thực của người Mông, thăm quan, mua sắm. Bánh dày và thắng cố là những món ngon nổi tiếng, đặc trưng của đồng bào Mông mà du khách không thể không tấm tắc, xuýt xoa khi thưởng thức. Theo phong tục, lễ hội Gầu Tào được 2 xã Pà Cò, Hang Kia tổ chức 3 ngày cho đến khi làm lễ hạ cây nêu. Mỗi lần tổ chức, lễ hội thu hút hàng vạn du khách khám phá, trải nghiệm nét văn hoá và hoà vào không khí đón năm mới tưng bừng.