(HBĐT) - Trên đỉnh Vân Sơn (Tân Lạc) quanh năm mây vờn núi, không khí trong lành, yên ả và thanh bình. Thời tiết thật chiều lòng người khi lúc nào cũng mát mẻ, dễ chịu. Rau trong vườn, gà trên đồi, cá dưới suối. Mỗi ngày trôi qua giản đơn, nhẹ nhàng như thế. Có lẽ chính vì nhịp sống chậm, giản đơn và hòa mình vào thiên nhiên như vậy mà Vân Sơn trở thành thung lũng trường thọ. Ở đây người cao tuổi (NCT) là niềm tự hào, là vốn quý trong mỗi gia đình, dòng tộc…
Cụ Đinh Thị Kín ở xóm Bách, xã Vân Sơn (Tân Lạc) đã bước sang tuổi 91 nhưng khỏe mạnh, tinh tường.
Nằm ở độ cao khoảng 1.200 m, xã Vân Sơn được sáp nhập từ 3 xã Lũng Vân, Bắc Sơn và Nam Sơn. Toàn xã hiện có gần 1.200 nóc nhà với 5.505 nhân khẩu. Xã thuộc vùng đặc biệt khó khăn, kinh tế chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên, Vân Sơn được biết đến là vùng đất "trường thọ”, bởi trên địa bàn có rất nhiều cụ ông, cụ bà sống khỏe mạnh, tinh tường. Các cụ ở thung lũng Vân Sơn vẫn tự chăm sóc sức khỏe cho bản thân, làm các công việc thường ngày như lên rừng lấy củi, hái thuốc nam. Phần lớn các cụ có sức khỏe ổn định và sinh sống cùng con cháu trong gia đình có 3 - 4 thế hệ.
Nhiều người cho rằng, chính vì cuộc sống trên vùng núi cao, khí hậu quanh năm trong lành, mát mẻ đã giúp đồng bào dân tộc Mường nơi đây sống khỏe và sống thọ. Hiện nay, toàn xã có trên 700 hội viên NCT, trong đó độ tuổi từ 70 - 79 có 127 người; từ 80 - 89 là 62 người; trên 90 tuổi có 15 người. NCT sinh sống tập trung ở các xóm: Bách, Chiềng, Nghẹ, Hày Dưới… Hiện nay, người lớn tuổi nhất là cụ Bùi Thị Nhâm ở xóm Hày Dưới (98 tuổi), cụ Đinh Văn Út ở xóm Nghẹ (98 tuổi).
Ông Hà Công Cọt, Chủ tịch Hội NCT xã Vân Sơn cho biết: "Nơi đây là xã vùng cao, vùng đặc biệt khó khăn của huyện Tân Lạc. Trước đây đường sá đi lại khó khăn, bà con gần như sinh sống biệt lập với các xã vùng thấp. Kinh tế chủ yếu là tự cung, tự cấp. Các món ăn chính chỉ có củ mài, khoai, sắn, ngô, cơm và các loại rau rừng. Nhưng có lẽ đó chính là những loại thực phẩm sạch, giàu chất dinh dưỡng và không có hóa chất gây hại cho cơ thể. Cũng bởi trong điều kiện khó khăn như vậy, hàng ngày người dân bản địa đều lên nương, làm rẫy để kiếm bữa ăn qua ngày. Chính những con dốc thẳng đứng đã giúp các cụ ông, cụ bà rèn luyện cho cơ thể sức bền, dẻo dai, săn chắc”.
Một trong những bí quyết để các cụ ông, cụ bà sống trường thọ là nếu có bị bệnh thì chủ yếu sử dụng các bài thuốc nam truyền thống của dân tộc để điều trị, giúp người dân có sức khỏe tốt để lao động sản xuất. Một số bài thuốc nam được cha ông lưu truyền từ đời này qua đời khác. Các thành phần chính chủ yếu là cây, lá được hái trên rừng về sơ chế, phơi khô và đun sôi để uống hàng ngày. Đặc biệt là đối với phụ nữ sau khi sinh sẽ sử dụng các bài thuốc lá để tắm, uống, xông… giúp cơ thể nhanh chóng hồi phục sức khỏe. Bà con nơi đây ít khi uống nước trắng đun sôi mà hầu như nhà nào cũng uống nước lá cây thuốc nam.
Trong không gian ngôi nhà sàn cổ, cụ Đinh Thị Kín ở xóm Bách cùng các con, cháu quây quần, lắng nghe những giai điệu thiết tha câu hát thường rang, bọ mẹng cất lên, đan xen với âm thanh du dương, nhẹ nhàng của tiếng sáo, tiếng đàn bầu. Nụ cười móm mém luôn nở trên khuôn mặt của cụ Kín, người năm nay vừa bước sang tuổi 91 khi được nhận những phong bao lì xì đỏ cùng với lời chúc sống lâu, sống thọ của con, cháu.
Cụ Kín chia sẻ: "Năm nào cũng được nhìn thấy các con, các cháu sum vầy là tôi mãn nguyện lắm rồi. Tết là dịp để con cháu đi xa trở về bên gia đình, đoàn tụ cùng ông, bà, bố, mẹ. Cùng nhau nâng chén rượu ấm nồng, thưởng thức mâm cỗ Tết với các món ẩm thực đặc trưng… Tết Nguyên đán cũng là dịp để các cụ ông, cụ bà kể với con, cháu về những câu chuyện xưa kia cha ông lập làng, lập bản. Truyền dạy cho con cháu bản sắc, phong tục tập quán để tiếp tục gìn giữ, bảo tồn và phát triển”.
Trên nóc nhà Mường Bi nơi bốn mùa mây giăng này, các cụ già trường thọ như cây rừng giữa đại ngàn. Là chỗ dựa tinh thần, là niềm vui, niềm tự hào của con cháu. Trước thềm xuân mới, kính chúc các cụ luôn sống vui, sống khỏe, bước chân buổi sáng tiếp tục lên rừng hái thuốc, tối về bên bếp lửa kể cho con cháu nghe chuyện dựng làng Mường và móm mém nụ cười đón con cháu về sum vầy khi Tết đến, xuân về.
Đức Anh
Sinh năm 1934, năm nay dù đã 90 tuổi nhưng khi kể lại những ngày cùng đồng đội tấn công Đồi A1 ở chiến dịch Điện Biên Phủ cách đây tròn 70 năm, đôi mắt của cựu chiến binh (CCB) Mai Đại Xá ở tổ 7, phường Đồng Tiến (TP Hòa Bình) như có lửa, giọng nói trở lên mạnh mẽ như thuở 20 tay cầm súng, bật dậy từ chiến hào hô xung phong...
LTS: Thiếu tướng Bùi Đức Tùng, nguyên Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Nghệ An, trong Chiến dịch Điện Biên Phủ là Trung đội trưởng thuộc Đại đội 924, Tiểu đoàn 542, Trung đoàn 165, Đại đoàn 312. Thiếu tướng Bùi Đức Tùng đã kể lại những kỷ niệm tham gia Chiến dịch Điện Biên Phủ trong cuốn sách "Chiến sĩ Điện Biên Phủ thành phố Vinh” do Ban liên lạc chiến sĩ Điện Biên Phủ thành phố Vinh biên soạn. Báo Quân đội nhân dân Điện tử trích gửi đến bạn đọc.
Cách đường tỉnh 435 gần 3km ở xóm Lòn, xã Bình Thanh, huyện Cao Phong là một căn nhà sàn cũ. Đó là căn nhà của bà Đinh Thị Thảo năm nay 63 tuổi, bà ở một mình. Nhiều năm nay bà Thảo sống trong cảnh không có điện, không ti vi với niềm đam mê trồng rừng và giữ rừng.
Những năm qua, cùng với triển khai các giải pháp nhằm tạo sinh kế cho người nghèo vươn lên, việc xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, cận nghèo cũng luôn được tỉnh quan tâm thực hiện. Ngoài đề án, chương trình hỗ trợ nhà ở, các cấp, ngành đã tăng cường huy động nguồn lực để hỗ trợ sửa chữa, xây dựng nhà ở cho hộ nghèo, hoàn cảnh khó khăn, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số, tạo động lực để các hộ vươn lên thoát nghèo.
Từ một cây tre ngà bình thường, ông Nguyễn Văn Nam ở xã Yên Trị, huyện Yên Thủy đã biến thành "rồng tre”, thể hiện tinh thần đoàn kết với mong muốn Việt Nam muốn làm bạn với các nước trên thế giới. Những tác phẩm của ông đã được nhiều nước biết đến.
Nghĩa trang Hàng Dương, huyện Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu gắn với Khu di tích Quốc gia đặc biệt Nhà tù Côn Đảo trong những ngày Xuân đón du khách ở mọi miền đất nước đến thăm viếng. Từ sáng sớm đến 24h, những nén hương, những bông hoa thơm ngát, tinh khôi được thắp, dâng trang trọng trên những phần mộ đem đến cho ta những cảm xúc trào dâng. Trong khuôn viên rất nhiều loài hoa khoe sắc như muốn chia sẻ, tri ân những người con đã nằm lại nơi đây.
