(HBĐT) - Trên đỉnh Vân Sơn (Tân Lạc) quanh năm mây vờn núi, không khí trong lành, yên ả và thanh bình. Thời tiết thật chiều lòng người khi lúc nào cũng mát mẻ, dễ chịu. Rau trong vườn, gà trên đồi, cá dưới suối. Mỗi ngày trôi qua giản đơn, nhẹ nhàng như thế. Có lẽ chính vì nhịp sống chậm, giản đơn và hòa mình vào thiên nhiên như vậy mà Vân Sơn trở thành thung lũng trường thọ. Ở đây người cao tuổi (NCT) là niềm tự hào, là vốn quý trong mỗi gia đình, dòng tộc…
Cụ Đinh Thị Kín ở xóm Bách, xã Vân Sơn (Tân Lạc) đã bước sang tuổi 91 nhưng khỏe mạnh, tinh tường.
Nằm ở độ cao khoảng 1.200 m, xã Vân Sơn được sáp nhập từ 3 xã Lũng Vân, Bắc Sơn và Nam Sơn. Toàn xã hiện có gần 1.200 nóc nhà với 5.505 nhân khẩu. Xã thuộc vùng đặc biệt khó khăn, kinh tế chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên, Vân Sơn được biết đến là vùng đất "trường thọ”, bởi trên địa bàn có rất nhiều cụ ông, cụ bà sống khỏe mạnh, tinh tường. Các cụ ở thung lũng Vân Sơn vẫn tự chăm sóc sức khỏe cho bản thân, làm các công việc thường ngày như lên rừng lấy củi, hái thuốc nam. Phần lớn các cụ có sức khỏe ổn định và sinh sống cùng con cháu trong gia đình có 3 - 4 thế hệ.
Nhiều người cho rằng, chính vì cuộc sống trên vùng núi cao, khí hậu quanh năm trong lành, mát mẻ đã giúp đồng bào dân tộc Mường nơi đây sống khỏe và sống thọ. Hiện nay, toàn xã có trên 700 hội viên NCT, trong đó độ tuổi từ 70 - 79 có 127 người; từ 80 - 89 là 62 người; trên 90 tuổi có 15 người. NCT sinh sống tập trung ở các xóm: Bách, Chiềng, Nghẹ, Hày Dưới… Hiện nay, người lớn tuổi nhất là cụ Bùi Thị Nhâm ở xóm Hày Dưới (98 tuổi), cụ Đinh Văn Út ở xóm Nghẹ (98 tuổi).
Ông Hà Công Cọt, Chủ tịch Hội NCT xã Vân Sơn cho biết: "Nơi đây là xã vùng cao, vùng đặc biệt khó khăn của huyện Tân Lạc. Trước đây đường sá đi lại khó khăn, bà con gần như sinh sống biệt lập với các xã vùng thấp. Kinh tế chủ yếu là tự cung, tự cấp. Các món ăn chính chỉ có củ mài, khoai, sắn, ngô, cơm và các loại rau rừng. Nhưng có lẽ đó chính là những loại thực phẩm sạch, giàu chất dinh dưỡng và không có hóa chất gây hại cho cơ thể. Cũng bởi trong điều kiện khó khăn như vậy, hàng ngày người dân bản địa đều lên nương, làm rẫy để kiếm bữa ăn qua ngày. Chính những con dốc thẳng đứng đã giúp các cụ ông, cụ bà rèn luyện cho cơ thể sức bền, dẻo dai, săn chắc”.
Một trong những bí quyết để các cụ ông, cụ bà sống trường thọ là nếu có bị bệnh thì chủ yếu sử dụng các bài thuốc nam truyền thống của dân tộc để điều trị, giúp người dân có sức khỏe tốt để lao động sản xuất. Một số bài thuốc nam được cha ông lưu truyền từ đời này qua đời khác. Các thành phần chính chủ yếu là cây, lá được hái trên rừng về sơ chế, phơi khô và đun sôi để uống hàng ngày. Đặc biệt là đối với phụ nữ sau khi sinh sẽ sử dụng các bài thuốc lá để tắm, uống, xông… giúp cơ thể nhanh chóng hồi phục sức khỏe. Bà con nơi đây ít khi uống nước trắng đun sôi mà hầu như nhà nào cũng uống nước lá cây thuốc nam.
Trong không gian ngôi nhà sàn cổ, cụ Đinh Thị Kín ở xóm Bách cùng các con, cháu quây quần, lắng nghe những giai điệu thiết tha câu hát thường rang, bọ mẹng cất lên, đan xen với âm thanh du dương, nhẹ nhàng của tiếng sáo, tiếng đàn bầu. Nụ cười móm mém luôn nở trên khuôn mặt của cụ Kín, người năm nay vừa bước sang tuổi 91 khi được nhận những phong bao lì xì đỏ cùng với lời chúc sống lâu, sống thọ của con, cháu.
Cụ Kín chia sẻ: "Năm nào cũng được nhìn thấy các con, các cháu sum vầy là tôi mãn nguyện lắm rồi. Tết là dịp để con cháu đi xa trở về bên gia đình, đoàn tụ cùng ông, bà, bố, mẹ. Cùng nhau nâng chén rượu ấm nồng, thưởng thức mâm cỗ Tết với các món ẩm thực đặc trưng… Tết Nguyên đán cũng là dịp để các cụ ông, cụ bà kể với con, cháu về những câu chuyện xưa kia cha ông lập làng, lập bản. Truyền dạy cho con cháu bản sắc, phong tục tập quán để tiếp tục gìn giữ, bảo tồn và phát triển”.
Trên nóc nhà Mường Bi nơi bốn mùa mây giăng này, các cụ già trường thọ như cây rừng giữa đại ngàn. Là chỗ dựa tinh thần, là niềm vui, niềm tự hào của con cháu. Trước thềm xuân mới, kính chúc các cụ luôn sống vui, sống khỏe, bước chân buổi sáng tiếp tục lên rừng hái thuốc, tối về bên bếp lửa kể cho con cháu nghe chuyện dựng làng Mường và móm mém nụ cười đón con cháu về sum vầy khi Tết đến, xuân về.
Đức Anh
(HBĐT) - Có bề dày lịch sử vùng đất hàng nghìn năm, dân số khoảng 14 vạn người, dân tộc Mường chiếm 91%, người Mường Vang có đời sống văn hoá rất phong phú, giàu bản sắc. Quá trình tiếp biến và giao thoa về kinh tế, văn hoá, nền công nghiệp cách mạng 4.0 đã tác động đến giá trị văn hoá của dân tộc Mường huyện Lạc Sơn. Một số loại hình di sản văn hoá, nghệ thuật truyền thống đứng trước nguy cơ bị mai một. Một bộ phận thanh niên hiện nay không biết tiếng Mường, nét văn hoá Mường và những tập quán của cha ông…
(HBĐT) - Khu bảo tồn thiên nhiên Thượng Tiến (Kim Bôi) có diện tích 4.326 ha với 648 loài thực vật, 59 loài thú, 128 loài chim. Đặc biệt, trong đó có nhiều động thực vật quý hiếm như: Culi, cầy hương, sóc bay lớn, hoãng, khỉ, gấu, lợn rừng; gù hương, thiên tuế lá chè, hoa tiên, đinh vàng, sến mật, nghiến đất… Đây là tiềm năng đặc biệt quý giá mà thiên nhiên ban tặng cho Hợp Tiến. Tuy nhiên, tiềm năng này vẫn chưa được phát huy, Hợp Tiến rất cần sự hỗ trợ để có đột phá trong phát triển KT – XH, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho Nhân dân.
(HBĐT) - Lạc Thủy hiện có trên 200 đảng viên là người có đạo, chủ yếu sinh hoạt tại các chi bộ trực thuộc Đảng ủy xã Khoan Dụ và Phú Thành. Đây là những hạt nhân quan trọng trong các phong trào thi đua yêu nước, tạo nhịp cầu nối giữa cấp ủy Đảng, chính quyền với người dân. Qua đó, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức cơ sở Đảng, tạo sự ổn định, phát triển của các địa bàn vùng giáo nói riêng, toàn huyện nói chung.
(HBĐT) - Từng là 1 trong 36 xóm khó khăn nhất tỉnh, trước đây, đời sống của người dân xóm Sổ, xã Trung Thành (Đà Bắc) vô cùng gian khó. Đường sá khó khăn, địa hình cách trở, xóm sống biệt lập giữa núi rừng với con suối Sổ hung dữ vào mùa lũ. Thế nên, cái tên xóm Sổ được nhiều người gọi là xóm "khổ”...
(HBĐT) - Ký ức trong tôi, Hải Phòng khi xưa chỉ có trong những câu chuyện bà ngoại kể, đó là một nơi phố xá phồn hoa, tấp nập người xe trong mắt của một người ở quê ra phố thị làm "hàng xáo” (buôn gạo)... Từ ký ức đó, sau này mỗi lần có dịp về thành phố cảng, tôi lại dành một ngày để lang thang khắp phố phường đất cảng như bước chân của ngoại khi xưa...
(HBĐT) - Khắc ghi lời Bác Hồ dạy: "Công an phải là đầy tớ dân. Đã là đầy tớ dân thì công an phải ra sức bảo vệ Nhân dân, ra sức phục vụ Nhân dân”, thời gian qua, mỗi cán bộ, chiến sỹ (CBCS) Phòng Cảnh sát hình sự (CSHS), Công an tỉnh đã không ngừng nỗ lực, tận tâm với công việc nhằm góp phần giữ vững ANTT, bảo vệ cuộc sống bình yên cho Nhân dân.
