(HBĐT) - Giáo dục và đào tạo (GD&ĐT) được xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong chiến lược phát triển KT-XH. Đây cũng là một trong những mục tiêu trọng yếu trong thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI, nhiệm kỳ 2015 - 2020. Do vậy, những năm qua, công tác GD&ĐT được tỉnh đặc biệt quan tâm, đầu tư phát triển toàn diện, nhằm hướng tới xây dựng, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực có chất lượng cao, phục vụ yêu cầu phát triển của địa phương. Tuy nhiên, sau gần 5 năm thực hiện nhiệm vụ theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh, chất lượng GD&ĐT của tỉnh có đạt được những mục tiêu, yêu cầu đề ra?

15 bị can, trong đó có nhiều cán bộ, giáo viên bị cơ quan An ninh điều tra đề nghị truy tố với các tội danh "lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, "đưa và nhận hối lộ”; nhiều cán bộ bị kỷ luật do có liên quan đến sai phạm tại Kỳ thi THPT quốc gia năm 2018... đã làm bộc lộ nhiều vấn đề liên quan đến chất lượng giáo dục (CLGD) của tỉnh.

Để thực hiện mục tiêu phát triển GD&ĐT, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI, nhiệm kỳ 2015 - 2020 nhấn mạnh: trong giai đoạn này tập trung "phát triển, nâng cao chất lượng GD&ĐT; nâng cao CLGD toàn diện...”. Để thực hiện mục tiêu đó, Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã cụ thể hóa bằng các chương trình hành động, nghị quyết, đề án... với quyết tâm đưa CLGD của tỉnh ngày càng cao và phát triển toàn diện, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, trở thành động lực cho sự phát triển của tỉnh.

Ông Quách Thế Tản, Phó Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam, Chủ tịch Hội khuyến học tỉnh thăm hỏi, động viên cô, trò trường mầm non Pà Cò (Mai Châu). 

Trao đổi xung quanh vấn đề này, ông Quách Thế Tản, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh, đại biểu Quốc hội khóa XIV, Phó Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam, Chủ tịch Hội khuyến học tỉnh chia sẻ: Những năm qua, Đảng bộ tỉnh luôn xác định giáo dục là con đường, yếu tố đóng vai trò quan trọng trong phát triển KT-XH của tỉnh nên đặc biệt quan tâm phát triển toàn diện. Bởi, GD&ĐT có phát triển thì mới có được đội ngũ cán bộ, nguồn nhân lực chất lượng cao để đưa tỉnh vượt qua khó khăn. Hơn nữa, chính từ việc quan tâm đến phát triển GD&ĐT sau này mới có đội ngũ lãnh đạo các cấp. Có thể nói, chính sự quan tâm của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc trong tỉnh nên giáo dục Hòa Bình đã có những giai đoạn, thời kỳ rất đáng tự hào.

Bà Nguyễn Thị Lợi, nguyên Giám đốc Sở GD&ĐT, Phó Chủ tịch Hội Khuyến học tỉnh cho rằng: Chúng tôi cũng đã từng tự hào là CLGD của tỉnh có thời kỳ không thua kém các tỉnh khác. Hiện nay, được sự quan tâm của tỉnh đầu tư cho giáo dục về cơ sở vật chất cũng không thua kém các tỉnh trong cả nước. Đồng chí Khà Thị Luận, Phó Ban chuyên trách Ban VH-XH (HĐND tỉnh) nhấn mạnh: Trong những năm gần đây, tỉnh đã đặc biệt quan tâm đến công tác GD&ĐT. Ngành Giáo dục là ngành được quan tâm nhiều nhất. Hầu như các chương trình, dự án đều tập trung rất cao cho công tác giáo dục.

Thế nhưng...

Đó là cảm xúc, chia sẻ của nhiều người có tâm huyết với công tác giáo dục của tỉnh. Bởi những sai phạm liên quan đến Kỳ thi THPT quốc gia năm 2018 không chỉ làm mất niềm tin của nhiều người về công tác GD&ĐT mà còn làm bộc lộ nhiều vấn đề liên quan đến CLGD của tỉnh.

Theo thống kê, tại Kỳ thi THPT quốc gia năm 2019, toàn tỉnh có 8.993 thí sinh đăng ký dự thi. Trong đó, hệ THPT có 7.679 thí sinh, chiếm 85,38% tổng số thí sinh dự thi; hệ giáo dục thường xuyên (GDTX) có 1.040 thí sinh, chiếm 11,56%; thí sinh tự do có 274 em, chiếm 0,3%. Kết quả xét tốt nghiệp 8.751 thí sinh có 1.183 thí sinh trượt tốt nghiệp; 7.568 thí sinh đỗ tốt nghiệp, đạt 86,48%. Trong đó, tổng số thí sinh dự thi xét tốt nghiệp hệ THPT là 7.671 em, có 6.781 thí sinh đỗ tốt nghiệp, đạt 88,4%; tổng số thí sinh hệ GDTX dự thi xét tốt nghiệp là 1.010 em, có 767 thí sinh đỗ tốt nghiệp, đạt 75,94%; thí sinh tự do có 70 thí sinh dự thi xét tốt nghiệp chỉ có 20 em đỗ tốt nghiệp, đạt 28,57%. Với kết quả này, Hòa Bình nằm ở nhóm cuối trong trong toàn quốc tại Kỳ thi THPT quốc gia năm 2019.

Nhìn vào con số này, đồng chí Bùi Trọng Đắc, Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh cho rằng: So với kết quả chung của toàn quốc, chúng ta giảm khoảng 7%. Theo suy nghĩ, đánh giá của chúng tôi, ngành Giáo dục của tỉnh trong 1 năm có nhiều biến động mà vẫn đạt được kết quả như vậy là cả một sự cố gắng, nỗ lực rất cao. 

Tuy nhiên, đánh giá về kết quả này, nhiều người cho rằng "rõ ràng CLGD của tỉnh đang có vấn đề”. Điều này có thể nhận thấy khi nhìn vào phổ điểm trung bình chung các môn thi của tỉnh đạt thấp. Theo đó, điểm trung bình chung các môn thi trong Kỳ thi THPT quốc gia năm 2018 của tỉnh là 4,37 điểm, năm 2019 là 4,71 điểm. Trong đó, môn Toán phổ điểm năm 2018 là 3,73 điểm, năm 2019 là 4,14 điểm; môn Văn năm 2018 là 5,05 điểm, năm 2019 là 4,64 điểm; môn tiếng Anh năm 2018 là 3,15 điểm, năm 2019 là 3,29 điểm; môn Vật lý năm 2018 là 3,97 điểm, năm 2019 là 4,99 điểm; môn Hóa học năm 2018 là 4,06 điểm, năm 2019 là 4,75 điểm; môn Sinh học năm 2018 là 3,52 điểm, năm 2019 là 3,92 điểm; môn Lịch sử năm 2018 là 3,52 điểm, năm 2019 là 3,92 điểm; môn Địa lý năm 2018 là 5,06 điểm, năm 2019 là 5,51 điểm; môn Giáo dục công dân năm 2018 là 6,57 điểm, năm 2019 là 6,81 điểm.

Nhìn tổng quan, phổ điểm trung bình chung các môn năm 2019 tăng so với năm 2018. Tuy nhiên, khi nhìn vào kết quả đánh giá, xếp loại học lực năm 2018 - 2019 do Sở GD&ĐT báo cáo thì mới thấy CLGD "có vấn đề”. Theo đó, trong năm học 2018 - 2019, kết quả đánh giá, xếp loại học lực của học sinh bậc THPT cho thấy, số học sinh có học lực từ trung bình trở lên chiếm 96,39% (riêng học lực khá, giỏi chiếm 53,98%). Đáng lưu ý, con số này ở học sinh lớp 12 là 68,98% học sinh có học lực khá, giỏi (học lực khá 54,31%, học lực giỏi là 14,67%). Ở bậc học này, cả tỉnh chỉ có 9 học sinh, chiếm 0,12% có học lực yếu. Từ những con số nêu trên, nhiều người vẫn băn khoăn, nếu CLGD của tỉnh như vậy thì tại sao tỷ lệ thi đỗ tốt nghiệp THPT của tỉnh lại đạt thấp? Tại sao phổ điểm trung bình chung lại thấp khi đề thi tốt nghiệp THPT được đánh giá là vừa sức với học sinh? Vậy đâu mới là điểm thực chất của giáo dục Hòa Bình trong giai đoạn hiện nay?.