(HBĐT) - Những ngày tháng 9, cùng đoàn công tác của tỉnh Hòa Bình đến thăm những người con của đất Mường đã ngã xuống tại nơi "đất lửa” Quảng Trị, trong tôi vẫn nguyên vẹn cảm giác bồi hồi, xúc động khi lần thứ hai trở lại nơi đây.

Nghĩa trang liệt sỹ quốc gia Đường 9 nằm trên vùng đồi tĩnh lặng cạnh quốc lộ 9, cách trung tâm TP Đông Hà khoảng 6 km về phía Tây. Nơi đây còn nhiều phần mộ tập thể và mộ chiến sỹ hy sinh chưa xác định được danh tính. Nghĩa trang có tổng diện tích 13 ha, được chia thành 14 khu vực liên hoàn theo từng địa phương. Đi xa hơn vài chục cây số là Nghĩa trang liệt sỹ quốc gia Trường Sơn tọa lạc trên khu đồi Bến Tắt, cạnh quốc lộ 15, thuộc địa phận xã Vĩnh Trường, huyện Gio Linh, được khởi công xây dựng ngày 24/10/1975, hoàn thành ngày 10/4/1977. Nghĩa trang Trường Sơn có quy mô lớn, với tổng diện tích 140.000 m2, trong đó, diện tích đất mộ 23.000 m2, khu tượng đài 7.000 m2, khu trồng cây xanh 60.000 m2, khu hồ cảnh 35.000 m2, mạng đường ô tô rải nhựa trong khuôn viên nghĩa trang 15.000 m2; phần đất mộ được phân thành 10 khu vực chính.

Theo Ban Quản lý các nghĩa trang cho biết, Nghĩa trang liệt sỹ quốc gia Đường 9 là nơi yên nghỉ của hơn 10.000 liệt sỹ từng tham gia chiến đấu, phục vụ chiến đấu trên mặt trận Đường 9 và trên đất bạn Lào trong suốt cuộc kháng chiến chống Mỹ, trong đó, có 48 người con ưu tú của tỉnh Hòa Bình nằm lại. Tại Nghĩa trang liệt sỹ quốc gia Trường Sơn - nơi yên nghỉ của hơn một vạn liệt sỹ đã chiến đấu, anh dũng hy sinh trong cuộc chiến tranh chống Mỹ cứu nước trên chiến trường suốt dãy Trường Sơn, tỉnh ta có 85 người con thân yêu đang yên nghỉ. Theo hướng dẫn của cán bộ Ban Quản lý, chúng tôi tìm đến khu vực mộ phần của những anh hùng liệt sỹ tỉnh Hòa Bình. Các liệt sỹ đến từ nhiều nơi trong tỉnh như các huyện: Mai Châu, Tân Lạc, Yên Thủy, Lạc Sơn, Lương Sơn. Trong đó, ở Nghĩa trang Trường Sơn, huyện Lạc Sơn có nhiều nhất với 19 phần mộ liệt sỹ. Đa phần họ đều hy sinh khi tuổi đời còn rất trẻ, còn bao hoài bão phải gác lại vì nhiệm vụ thiêng liêng bảo vệ từng tấc đất của Tổ quốc. Theo thống kê, mỗi năm, Nghĩa trang Trường Sơn và Nghĩa trang Đường 9 đón hàng triệu lượt người đến thăm viếng. Nhiều đoàn, nhiều cơ quan, địa phương, hộ gia đình năm nào cũng đến thăm viếng, nhất là vào dịp tháng 7.

Với tinh thần yêu nước nồng nàn, chí căm thù giặc sâu sắc, hàng vạn người con trên quê hương Hoà Bình đã nô nức nối tiếp nhau lên đường chiến đấu, không ngại gian khổ, hy sinh vì một nghĩa lớn "Độc lập, tự do, thống nhất đất nước”. Trải qua các cuộc đấu tranh chống Pháp, chống Mỹ và bảo vệ Tổ quốc, quê hương Hoà Bình có gần 6.000 người đã anh dũng hy sinh, gần 5.000 thương, bệnh binh đã để lại một phần xương máu trên khắp các chiến trường, 242 bà mẹ được phong tặng và truy tặng danh hiệu cao quý "Bà mẹ Việt Nam anh hùng”. Đó là những minh chứng cho sự tàn khốc của chiến tranh, nhưng cũng là chứng nhân cho sự anh dũng, tinh thần quật cường không chịu khuất phục của người con đất Việt nói chung và Nhân dân tỉnh nhà nói riêng.

Báo công với các Anh hùng liệt sỹ tại khu vực mộ liệt sỹ của tỉnh tại Nghĩa trang liệt sỹ quốc gia Trường Sơn, đồng chí Nguyễn Văn Toàn, UV BTV, Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh: "Nhiệm kỳ 2015 - 2020, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân các dân tộc trong tỉnh tiếp nối truyền thống, thể hiện lòng ngưỡng mộ, tri ân sâu sắc đối với người có công; không ngừng phấn đấu giành được nhiều kết quả quan trọng trên tất cả các lĩnh vực. Bên cạnh đó, việc thực hiện chính sách ưu đãi đối với người có công, hoạt động "Đền ơn - đáp nghĩa”, công tác xây dựng, tôn tạo các công trình tưởng niệm liệt sỹ được quan tâm thực hiện. Nhờ đó, đời sống vật chất, tinh thần của các đối tượng chính sách trong tỉnh được cải thiện đáng kể; bản thân các đồng chí thương, bệnh binh, thân nhân các liệt sỹ không ngừng phấn đấu vươn lên trong cuộc sống và công tác”.

Xúc động đặt lên mộ phần các liệt sỹ những bông hoa trắng, nén nhang thơm, chúng tôi càng thấm thía sự hy sinh anh dũng của họ. Từ đó, là động lực để các thế hệ sau tiếp nối truyền thống, góp sức lực, trí tuệ, nỗ lực xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, bảo vệ vững chắc Tổ quốc thân yêu.