Một cây Phay cổ thụ vừa bị lâm tặc cưa đổ.
(HBĐT) - Khu bảo tồn thiên nhiên (BTTN) Hang Kia - Pà Cò (Mai Châu) nằm ở phía tây bắc của tỉnh, trên địa bàn 6 xã Pà Cò, Hang Kia, Tân Sơn, Cun Pheo, Piềng Vế và Bao La với tổng diện tích 5.258 ha, trên độ cao từ 800 - 1.500 m. Hiện nay, khu BTTN còn lưu giữ nhiều loại gỗ quý hiếm, đặc biệt là rừng nghiến quý hiếm hàng trăm năm tuổi. Tuy nhiên, rừng đang bị “sẻ thịt” từng ngày bởi chính những người dân nơi đây.
Đi vào “điểm nóng”
Để tận mắt chứng kiến cảnh rừng bị sẻ thịt, chúng tôi cùng anh Sùng A Ký, cán bộ Ban Quản lý khu BTTN Hang Kia - Pà Cò vào bản Thung Mặn và Thung ẳng, xã Hang Kia. Đây là “điểm nóng” của nạn khai thác gỗ trái phép trong thời gian qua. Cả 2 bản đều nằm trong vùng lõi của Khu bảo tồn có nhiều cây gỗ nghiến lâu năm.
Con đường vào Thung Mặn, Thung ẳng toàn đất đá, hoang vu và hiểm trở. Từ QL6 phải mất hơn một giờ đồng hồ vật lộn với con đường chỉ hơn chục km mới đến được điểm nóng này.
Gỗ đá sẻ nằm ngổn ngang trong cánh rừng.
Trên đường đi, thỉnh thoảng anh Ký dừng lại chỉ cho chúng tôi xem những cây gỗ nghiến, trai bị lâm tặc đốn hạ. Rất nhiều khúc gỗ đã được xẻ vuông vắn chưa mang đi, có những thân cây to 2 người ôm không hết cũng bị cắt đổ. Anh Ký cho biết. tình hình khai thác gỗ vẫn diễn ra phức tạp, đặc biệt là tình trạng khai thác gỗ nghiến, gỗ trai, làm suy giảm nghiêm trọng nguồn tài nguyên thiên nhiên quý hiếm trong khu bảo tồn.
Người dân và lâm tặc chỉ khai thác gỗ vào ban đêm, bắt đầu từ 6 giờ tối đến 3 giờ sáng hôm sau. Sau đó, vận chuyển qua bản Táu Nà của xã Cun Pheo theo đường mòn vắt qua núi. Tới đó, họ chở gỗ về bán cho các xưởng cưa xẻ hay chở về xuôi, bất chấp con đường ra khỏi huyện có nhiều điểm chốt chặn của lực lượng kiểm lâm và công an.
Một số người dân cho rằng, khi được xác nhận của UBND xã, họ có thể khai thác bất kỳ cây gỗ nào thay vì phải được kiểm lâm địa bàn chỉ cho họ những cây được khai thác. Anh Ký cho biết thêm, để làm được ngôi nhà sàn gỗ 3 gian phải cần tới 10 m3 gỗ, vì vậy nếu không phát hiện, xử lý kịp thời, chỉ cần trong 5 ngày là người dân có thể khai thác đủ số gỗ họ cần, bởi họ có sự “trợ giúp” đắc lực của cưa xăng.
Cần sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị
Theo Hạt Kiểm lâm huyện Mai Châu, trong năm 2010, đã phát hiện 67 vụ vi phạm lâm luật trên địa bàn huyện. Trong đó có 16 vụ khai thác rừng trái phép, 38 vụ mua bán, vận chuyển lâm sản trái phép, 11 vụ chế biến, cất giữ trái phép lâm sản; thu hồi hơn 53, 059 m3 gỗ tròn, gỗ xẻ các loại. Anh Ký cho biết, tại khu BTTN Hang Kia - Pà Cò, trong năm 2010, các anh đã phát hiện, xử lý 12 vụ vận chuyển lâm sản trái phép. Chỉ trong 2 tháng đầu năm 2011 đã thu giữ được hơn 2 m3 gỗ các loại. Ngày 7/3/2011, lực lượng kiểm lâm đã thu giữ được 12 thanh gỗ nghiến và xe máy của lâm tặc. Thời điểm lâm tặc khai thác mạnh nhất vào tháng 7/2010, chỉ trong một đêm, từ 6 giờ tối đến 3 giờ sáng đã có 10 cây gỗ nghiến quý bị cưa đổ.
Trao đổi về thực trạng khai thác rừng trái phép, ông Hà Công Khuyên, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Mai Châu xác nhận: Đúng là có tình trạng người dân khai thác rừng trái phép. Tuy nhiên, khai thác với diện tích bao nhiêu, không thể thống kê được vì người dân chỉ khai thác chọn lọc những cây gỗ quý, có giá trị, không triệt hạ rừng ào ạt, điều này cũng gây không ít khó khăn cho kiểm tra, quản lý. Để tăng cường công tác kiểm tra, quản lý rừng, các bản cũng đã thành lập Đội bảo vệ rừng do trưởng bản làm đội trưởng. Tuy nhiên, trong cuộc chiến không cân sức “lực bất tòng tâm” với 5 người trong đội bảo vệ, không phương tiện và không chức năng, trong khi rừng rộng lớn, lâm tặc hoạt động tinh vi nên họ đành bó tay. Việc duy nhất họ có thể làm là phát hiện và báo lại với cơ quan chức năng. Nhưng đường sá xa xôi, đi lại khó khăn, khi lực lượng đến nơi, mọi thứ lại yên ắng như chưa có chuyện gì xảy ra và khi lực lượng kiểm lâm rút đi, rừng lại bị phá.
Theo ông Hà Công Khuyên, để ngăn chặn tình trạng phá rừng, bảo vệ nguồn tài nguyên thiên nhiên ở Khu bảo tồn thiên nhiên Hang Kia - Pà Cò, ngoài lực lượng kiểm lâm là nòng cốt cần có sự phối hợp chặt chẽ của các ban, ngành cùng hệ thống chính trị ở cơ sở.
Thanh Tuyền
Phát triển bởi ICT GROUP.
