Đài tưởng niệm liệt sĩ Hòa Bình tại Nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Trường Sơn.
(HBĐT) - Thật khó để lý giải cảm xúc trên suốt chặng đường Hồ Chí Minh chạy qua dãy Trường Sơn với đích đến là Nghĩa trang liệt sỹ (NTLS) quốc gia Trường Sơn (Quảng Trị). Dù đã từng được đến đây không ít lần trong những chuyến đi dài ngày nhưng đó chẳng phải là cảm giác nhàm chán thường thấy mà vẫn nguyên sự háo hức như tìm về một nơi chốn bình yên với những khúc hát tuổi 20 còn đọng trong ký ức một thời.
Ký ức tuổi 20
Không giống như những chuyến đi trước, chuyến công tác cùng đoàn lãnh đạo tỉnh về dâng hương, hoa tưởng nhớ các anh hùng liệt sỹ của tỉnh còn nằm lại ở NTLS Trường Sơn nhân dịp kỷ niệm 65 năm ngày thương binh - liệt sỹ (27/7/1947 - 27/7/2012) có một điều đặc biệt. Đó là tham gia đoàn còn có những điển hình tiên tiến trong công tác TBLS của tỉnh, họ đã từng là người lính vượt Trường Sơn trong lửa đạn để vào Nam chiến đấu. Giờ đây, sau 37 năm, dãy Trường Sơn, nơi họ từng nhịp bước quân hành vừa như quen lại như lạ. Quen là bởi dãy Trường Sơn trùng điệp đã hằn in vào trong ký ức họ khi còn là những người lính trẻ măng trên đường hành quân; quen là bởi giữa đại ngàn Trường Sơn trùng điệp vẫn còn hình bóng những người bạn cùng đơn vị chiến đấu. Có những người trở về từ sau cuộc chiến và cũng có những người mãi nằm lại giữa Trường Sơn mãi mãi ở cái tuổi 20 tràn đầy sức sống.
Đã từng là người lính hành quân, chiến đấu giữa lằn ranh giới sống - chết mong manh trong những trận đánh ác liệt bảo vệ cầu, bảo vệ đường trên tuyến vận tải huyết mạch Trường Sơn, CCB Bùi Văn Minh, thương binh hạng 2/4 ở xóm Đầm Rừng, xã Vĩnh Tiến (Kim Bôi) hồi tưởng: trong những năm chiến tranh chống Mỹ cứu nước, chúng tôi đã mất đến 4 tháng hành quân trên tuyến đường mòn Hồ Chí Minh từ Hà Tĩnh vào Quảng Nam. Có qua thời binh lửa trên tuyến đường Trường Sơn mới thấy sự khốc liệt của chiến tranh. Ranh giới sống - chết dường như mong manh vô cùng. Giấc ngủ luôn chập chờn vì bom đạn và máy bay địch quần thảo suốt ngày đêm. Nhưng ở đó, sự sống vẫn tồn tại, tình yêu vẫn được thăng hoa, những khúc ca yêu đời vẫn vang lên trong tiếng bom đạn quân thù. ở đó, những cái tên, những trọng điểm bắn phá ác liệt mà nhiều người vẫn ví như những túi bom như Khe Hó, Khe Rinh, Khe Gát, Khe Ve, đèo Mụ Giạ, đèo Đá Đẽo... đã trở thành những biểu tượng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng. Trong tiếng bom đạn ầm ầm, rung chuyển núi rừng Trường Sơn giữa đỉnh đèo Đá Đẽo quanh năm mây trắng vẫn còn vang mãi câu nói bất hủ của người anh hùng Nguyễn Viết Xuân trên trận địa pháo cao xạ Nhằm thẳng quân thù mà bắn. Niềm tin ấy, tinh thần và chí căm thù ấy đã theo người lính chiến trên khắp các chiến trường cho tới ngày vui giải phóng. Tôi đã từng được nghe Thiếu tướng Bùi Đình Phái, Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh kể về những gian khó, ác liệt trong những năm tháng hành quân xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước mà ông là một trong số hàng nghìn, hàng vạn người lính đã đi trên con đường này. ông cho biết: Mục đích ném bom của địch là phá hoại, cắt đứt mạch máu vận chuyển quân lực, vũ khí, khí tài, lương thực của ta chi viện cho chiến trường miền
Bản anh hùng ca trên dãy Trường Sơn
Lịch sử vẫn theo dòng chảy của sự vĩnh hằng nhưng không thể cuốn đi ký ức về những đoàn quân ra trận, những chiến công viết nên thiên anh hùng ca của cuộc chiến tranh vệ quốc thần kỳ và vĩ đại của dân tộc Việt Nam mà ở trong đó, với vai trò của mình, tuyến đường lửa - đường Trường Sơn đã trở thành một thiên anh hùng ca sáng nhất, rực rỡ nhất trong những năm tháng đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước và cả trong thời kỳ CNH - HĐH đất nước. Điều mà như cố Đại tướng Văn Tiến Dũng, nguyên ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Quân ủy T.ư, Tổng Tham mưu trưởng QĐND Việt Nam, người ra mặt trận trên suốt con đường Trường Sơn cho đến ngày đại thắng 30/4/1975 đã khẳng định trong cuốn sách Huyền thoại Trường Sơn:... Đường Trường Sơn đã tạo điều kiện cho thắng lợi trong chiến tranh giải phóng hoàn toàn đất nước. Nó cũng tạo điều kiện tốt cho sự nghiệp phát triển xây dựng kinh tế, xây dựng CNXH trên cả nước và đảm bảo cho nền quốc phòng vững mạnh, bảo vệ tổ quốc XHCN. Chẳng thế mà trong suốt từ khi khai mở đến khi kết thúc chiến tranh, lực lượng quân sự Mỹ và Việt Nam Cộng hòa đã tập trung mọi phương tiện chiến tranh hiện đại bậc nhất lúc bấy giờ nhằm đánh phá đường Trường Sơn bằng những chiến dịch ném bom rải thảm của không quân. Tuy bị bắn phá ác liệt, nhưng dưới những tán cây rừng, suối sâu, đèo cao ẩn khuất trong mây mù, tuyến đường vẫn vươn dài và mở rộng ra các hướng. Bắt đầu từ km số 0 ở thị trấn Lạt, huyện Tân Kỳ (Nghệ An), tuyến đường đã xuyên qua các cánh rừng già, phát triển thành một mạng lưới với 5 trục dọc theo sườn đông và tây dãy núi Trường Sơn. 21 trục ngang liên hoàn với tổng chiều dài hơn 17.000 km, nối liền hậu phương lớn miền Bắc tới các chiến trường. Trên tuyến đường đó, suốt ngày đêm, hàng đoàn cán bộ chiến sỹ âm thầm nối nhau tiến bước vào tham gia chiến đấu trên khắp các chiến trường miền
(Còn nữa ) Bài II - Sức sống bồ đề
Mạnh Hùng
Phát triển bởi ICT GROUP.
