Mùa cá ngần năm nay có sớm. Từ đầu tháng 3 đã lác đác có thuyền thu mua được. Đến thời điểm này bắt đầu vào vụ. Cá nhiều, chắc thịt và thơm ngon. Đợt này cứ cách ngày, chị Năm, xã Thái Thịnh (TP Hòa Bình) lại xuống chợ Nghĩa Phương bán cá ngần. "Mỗi lần xuống chợ, chị chở gần 20 kg cá ngần mà chỉ tầm 8h30 đã hết hàng. Người dân TP Hòa Bình giờ không chỉ lựa chọn sản phẩm này làm món ăn chính cho bữa cơm gia đình mà còn làm quà đặc sản gửi cho bạn bè, người thân ở xa cùng thưởng thức. Chính vì thế mà đến mùa cá ngần lại thấy vui. Vui không chỉ vì bán hàng dễ hơn mà vì bán "đặc sản” độc đáo của sông Đà và rất nhiều người yêu thích"- Chị Năm chia sẻ.

Cá ngần được bày bán tại chợ Nghĩa Phương (TP Hòa Bình).

Tiếp câu chuyện, chị Năm phấn khởi cho biết: Mấy năm nay, do du lịch và kinh tế phát triển, nhiều du khách khắp nơi lên chiêm ngưỡng, lễ bái đền Bờ thấy cá trắng ngần, đẹp, lạ cũng mua về làm quà. Cá đầu vụ bán được giá hơn. Như đầu vụ năm nay giá trên 200 nghìn đồng/kg. Đến giữa vụ như năm ngoái thì chỉ trên 100 nghìn đồng/kg. Nhưng 1 kg cá được nhiều lắm và có thể chế biến được 3 món cho bữa ăn. Cá ngần trộn với gia vị, ít rau thì là, hành và quả trứng, ít thịt là có được đĩa chả cá hấp dẫn, đủ chất dinh dưỡng. Vì cá không có xương, thịt mềm, ngọt, chế biến được nhiều món ăn, gia đình có con nhỏ rất thích. Cá ngần có thể rán giòn hoặc nấu canh chua cũng thật hấp dẫn. Gần đây, gia đình tôi còn chế biến món cá ngần trộn gia vị, ít lá me chua, gừng, sả gói vào lá chuối hấp cách thủy. Cá không bị nát mà vẫn giữ độ dai, thơm, ngọt đặc trưng.

Thực sự ấn tượng với món đặc sản cá ngần nên tôi đã hẹn chị Năm ở cảng 3 cấp chờ thuyền cá về lúc trời chập choạng tối. Những chiếc thuyền chở đủ loại cá đặc sản của sông Đà từ Điện Biên, Sơn La về đông vui tấp nập. Mấy chủ thuyền cá phấn khởi chia sẻ: Thuyền cập bến là các đầu mối bán cá tại các chợ và cả các nhà hàng đã tập trung cân cá. Riêng cá ngần chuyến nào cũng không đủ cung cấp cho nhu cầu người mua. Đang mùa nên bà con đánh bắt được bao nhiêu là thu mua hết. Mà bà con cũng ý thức trong việc đánh bắt lắm. Họ vẫn đánh bắt cá bằng những vật dụng thủ công như lưới, đó, giăng câu… chứ không sử dụng các biện pháp khai thác tận thu, hủy diệt loài cá này.

Nhằm bảo vệ nguồn lợi thủy sản một cách bền vững, tháng 5/2018, Sở NN&PTNT có văn bản yêu cầu các địa phương triển khai các hoạt động, trong đó thực hiện khai thác cá ngần hợp lý, dùng các loại ngư cụ để khai thác thủy sản không gây ảnh hưởng đến các loài cá tự nhiên khác và cá nuôi lồng của các hộ dân, tránh tình trạng người dân tổ chức khai thác quá mức cho phép.

Hồng Duyên