Ngày hội văn hóa ẩm thực Mường Bi 2011 - tôn vinh giá trị văn hóa ẩm thực của người Mường. ảnh: H.D
(HBĐT) - Gần đến Tết Độc lập, nhà nhà ở Mường Bi treo cờ Tổ quốc, đường phố rực rỡ cờ hoa, đâu đâu cũng thấy không khí tất bật chuẩn bị cho ngày Tết. Vào dịp này hàng năm, gia đình cụ ông Bùi Văn Nôm, cụ bà Bùi Thị Mán ở xóm Lầm, xã Phong Phú (Tân Lạc) cũng như các gia đình khác ở vùng Mường Bi lại được vui cảnh con cháu tụ họp, đoàn viên. Từ chiều hôm trước, gia đình cụ đã chuẩn bị mâm cỗ quả, làm bánh uôi bằng gạo nếp dẻo thơm vừa gặt để dâng lên bàn thờ Bác. Ngày Tết, mọi công việc đều hoãn lại, toàn bộ thời gian dành cho vui chơi, thăm thú, là dịp để anh em, họ hàng làng trên, xóm dưới gặp gỡ, quây quần.
Với người Mường Bi, Tết Độc lập và Tết Nguyên đán là 2 dịp lễ trọng đại nhất trong năm. Mâm cỗ ngày Tết Độc lập không thể thiếu thịt lợn, thịt gà và bánh uôi. Theo ông Bùi Văn ểu ở xóm Lầm, xã Phong Phú, dù nhà nghèo nhất cũng có thịt gà, thổi xôi ăn mừng ngày Quốc khánh. Có điều kiện thì ba, bốn gia đình chung lợn, làm cỗ mời anh em, họ hàng đến ăn khiến ngày Tết thêm vui tươi, rôm rả. Nhiều gia đình người Mường còn khoái khẩu món nhộng ong và cho rằng mâm cỗ ngày Tết Độc lập sẽ thiếu thịnh soạn, tươm tất nếu không có món nhộng (ngon nhất là nhộng của loài ong bò vẽ).
Năm nay, người Mường Bi ăn Tết Độc lập to hơn mọi năm. Bà con ai nấy đều phấn khởi, niềm vui như được nhân đôi bởi chưa có năm nào sản xuất nông nghiệp lại được mùa đến vậy. Cây lúa trên đồng ruộng Mường Bi từ Địch Giáo, Phong Phú, Quy Mỹ, Mỹ Hòa đều đạt năng suất cao chưa từng có. Năng suất, sản lượng lúa bình quân toàn huyện vượt trội (năng suất gần 60 tạ/ha - cao nhất từ trước tới nay). Cây ngô - cây XĐ-GN trên các xã vùng cao, vùng sâu Phú Cường, Phú Vinh, Quyết Chiến, Lũng Vân, Ngổ Luông, Bắc Sơn... cũng không phụ công người, mang về cho bà con nông dân mùa no ấm. Không chỉ thắng lợi về năng suất, sản lượng, người trồng ngô còn lạc quan về giá và sức tiêu thụ bởi giá ngô ở vào thời điểm thấp nhất cũng được 4.000 đồng/kg, cao 5.000 đồng/ kg, tư thương thu mua ngô tại vườn chở đi tiêu thụ dưới xuôi, không lo bị ế. Cùng với cây lúa, cây ngô, cây mía tím cũng đang được bà con nông dân các xã mở rộng diện tích và trở thành cây trồng chủ lực ở địa phương, nhất là các xã Phú Vinh, Mỹ Hòa, Trung Hòa...
Hòa với niềm vui được mùa, bản làng Mường Bi thêm sống động, rộn ràng trong tiếng hát, lời ca và tiếng chiêng, cồng. Đón Tết, các xóm, bản, KDC trong toàn huyện sôi nổi tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao chào mừng. Mỗi lứa tuổi đều có những hoạt động vui chơi riêng như chơi cờ, bóng đá, bóng chuyền, đánh mảng, hát séc bùa (xắc bùa)... Với những bước chuẩn bị kỹ lưỡng các giải đấu cấp cơ sở, giải bóng chuyền, cầu lông cấp huyện chào mừng ngày Quốc khánh 2/9 được tổ chức đúng vào dịp này. Thị trấn Mường Khến, xã Tử Nê, Mãn Đức... tưng bừng tổ chức hội diễn văn nghệ. Đặc biệt là các môn thể thao dân tộc, trò chơi dân gian như bắn nỏ, đẩy gậy, kéo co, ném còn được các xã, thị trấn đưa vào lồng ghép với hoạt động vui chơi đón Tết của bà con.
Bùi Minh
Ngày 19/4, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Nhà Xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức giới thiệu hai cuốn sách "Ngàn năm văn hiến quốc gia Việt Nam” và "Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Việt Nam”.